نقش استخاره در ازدواج

بعضي از خانواده ها عادت کرده اند، در هر کاري باتوسّل به استخاره آن کار را انجام دهند، حتّي در امر ازدواج، به محض ورود خواستگار براي دخترشان و يا اقدام براي ازدواج پسرشان، استخاره مي کنند. اگر استخاره خوب بود به طرف مقابل اجازه مي دهند مراحل بعدي خواستگاري را انجام دهد، در اينجا مي خواهيم نظر اسلام و علماي اسلام را جويا شويم.
جاي استخاره بعد از تحقيق است، لذا مي گويند: اوّل استشاره بعد استخاره.
دو نوع استخاره داريم:
يکي در هنگام تصميم گيري که فرد دو رکعت نماز مي خواند و از خدا طلب خير مي کند. خصوصاً درامر ازدواج که امري مهم و سرنوشت ساز است و البتّه انسان در هر حال بايد از خدا طلب خير کند.
ديگر استخاره اي که تعيين تکليف مي کند و خود بر دو نوع است:
الف) استخاره ذات الرّقاع که دستورالعمل خاصي دارد.
ب) استخاره با قرآن که بيشتر مردم ازاين نوع استخاره استقبال مي کنند. فردي که استخاره را انجام مي دهد با توجّه به آياتي که آمده، نتيجه ي استخاره را بيان مي کند که : اين تعيين تکليف را از قرآن دريافت کرده است.(1)

استخاره اگر قبل از هر گونه اقدامي باشد، دو مشکل ايجاد مي کند.

1. اگر فرد استخاره کرد و جواب منفي به خواستگر داد، باعث مي گردد فرصت ها را از دست بدهد؛ خصوصاً براي خانم ها.
2. گاهي پاسخ استخاره مثبت است. دراينجا اين احتمال وجود دارد که در فرايند خواستگاري، به ملاک ها و معيارهاي مهم واصل کفويّت توجّه نداشته باشيم.
در بعضي از موارد طلاق، مادر دختر، اظهار مي کند که دخترم مي گويد: «چرا من بايد دچار مشکل بشوم؟! من که با خدا مشورت کردم!» و لذا دختر نسبت به خدا بدبين شده، دست از همه چيز مي کشد. از قول شهيد مطهّري (رحمه الله عليه) شنيده شده که فرمودند: «سرنوشت فرزندان خود را به دانه هاي تسبيح نسپاريد.»
بر اساس فتاواي اکثر مراجع تقليد، عمل به استخاره واجب نيست. حضرت امام (رحمه الله عليه) هم در تحرير الوسيله مي فرمايند: «استخاره تکليف نمي آوردو لذا عمل به استخاره، الزام ديني ندارد، پس مخالفت با آن خلاف شرع نيست.»

پي نوشت :

1. ابراهيم اميني، انتخاب همسر، چاپ هفدهم، ص 167- 166.

منبع مقاله :
رفيعي محمدي، علي محمد، (1392)، انتخاب همسر، قم: انتشارات رسول اعظم(ص)، چاپ اول