نويسنده: علي محمد رفيعي محمدي





 

عوامل تزلزل خانواده (6)

يکي از روحيات بسيار بد و زشت مرد و زن اين است که بد زبان و دشنام دهنده باشند. گاه مشاهده مي شود برخي از مردان در ارتباط با همسر خود تند خو و بد زبان هستند. بديهي است در پرتو انجام چنين رفتاري طرف مقابل رنجيده خاطر خواهد شد. يکي از عوامل که سردي و بي مهري را در محيط خانواده حاکم مي گرداند بد زباني و دشنام دادن است. هر قدر محيط خانواده از اصالت و نجابت فاصله داشته باشد بد زباني و دشنام دادن زشت تر و رکيک تر انجام مي شود. براي وصول به صفا و صميمت، زن و مرد هر دو بايد از بد زباني و دشنام پرهيز کنند. زنان و مردان بايد توجه داشته باشند که رفتار رسول خدا صلي الله عليه واله وسلم در همه ي دوران زندگاني طوري بوده که هرگز ايرادي از کسي نگرفت.
جابر بن عبدالله مي گويد:
رسول خدا صلي الله عليه واله وسلم به ما فرمود: « آيا نمي خواهيد بدترين افراد را به شما معرفي کنم؟ حضرت فرمود: « بدترين مردم کسي است که به ديگران با کمال بي باکي تهمت بزند، فحش بدهد، تنها غذا بخورد، خير و خوبي خود را از ديگران منع کند، برده ي خود را کتک بزند و آنقدر به همسرش اذيت و آزار رساند که زن او از دستش به ديگران پناه ببرد ». (1) حضرت رسول صلي الله عليه واله وسلم فرمودند:
« هر کس که به زن خود فحش دهد همان طور که مار از پوستش خارج مي شود فحش دهنده هم از ثواب و خير و خوبي خارج مي گردد ». (2)
اسلام براي حمايت زن، به مرد سفارش مي کند، از هر جهت مواظب زن باشد. چنانکه مردي به خود نسبت زنا و اعمال منافي عفت بدهد، شديداً او را مجازات مي کند.
« مردي به زن خود نسبت زنا داده بود. او را نزد علي عليه السلام آوردند. حضرت خواست مرد را مجازات کند. همسرش گفت او را بخشيدم، حد بر او جاري نکنيد. علي عليه السلام فرمود: « بخشش تو بدرد نمي خورد آنگاه حضرت فرمود: حد را جاري نماييد ». (3)
لذا مرد وظيفه دارد سخت مواظب زبان بيان خود باشد و در اثر نگراني هاي داخلي که پيش مي آيد، دست به حربه ي بهتان و فحش نبرد که سخت مسئول است.
« همسران برتر، هرگز صدا و کلام گيراي خود را با نقّادي، تهديد، تحقير، سرزنش، بد زباني و استهزاي يکديگر نمي آميزند، زيرا مي دانند که همه ي انسان ها از زبان تحقير و تهديد، انتقاد و اعتراض، پرخاش،
بد زباني و ناسزاگويي گريزانند. همسران برتر به شيريني، حق مي گويند و هميشه پاسدار ارزش هاي والاي زبان حق اند، اينان از آلودگي زبان و کلام خود به دروغ و غيبت و تهمت و افترا پرهيز مي کنند، چرا که تند زباني، بدگويي، طعنه و تمسخر، آفت جذّابي کلام و حقير کننده ي شخصيت انسان است.
از بدترين عادات نامطلوب و روابط ناخوشايند برخي از همسران در زندگي روزمره، گله مندي و انتقاد، بد بيني و بد گويي (فحاشي) و تحکّم و فزوني خواهي است، اما همسران برتر، وجود ارزشمند خويش را از آفت هاي زبان مصون مي دارند و خوش زباني و خوش بياني، زيبايي کلام و جذاّبيت پيام، زبان تشويق و ترغيب، تأييد و تکريم و خوش اخلاقي از سرمايه هاي ارزشمند زندگي آنان است ». (4)
علي عليه السلام مي فرمايند:
« لَلَّسانُ ميزانُ الانسانِ ». (5)
زبان معيار سنجش انسان است ».
به گفته ي سعدي:
زبان در دهان خردمند چيست؟ *** کليد در گنج صاحب هنر
چو دربسته باشد چه داند کسي *** که گوهر فروش است يا پيله ور
يکي از آفات زبان، بد زباني و ناسزا گويي است که محيط عاطفي خانواده را تبديل به انجماد عاطفي مي کند و اضطراب و دلهره را در محيط خانواده حاکم مي گرداند.
ناسزاگويي براي بعضي ها به صورت عادت ريشه داري در آمده و در هنگام ناراحتي و نارضايتي از همسر، خشم خود را به صورت فحش و ناسزا نسبت به او ابراز مي کنند. بيشتر اوقات درگيري هاي لفظي زن و شوهر با ناسزاگويي اين افراد به پايان مي رسد.
زني که همواره مورد هتاکي و ناسزايي شوهر قرار گيرد، کينه ي او را به دل گرفته و از او منتفّر مي شود، بدين گونه است که اين مردان نزد همسر خود از محبوبيّت و احترام معمول خانوادگي هم برخوردار نيستند و شخصيت آنها نزد همسرشان خرد مي شود.
علي عليه السلام مي فرمايند:
« از فحاشي و دروغ بپرهيز که اين دو گوينده ي خود را کوچک مي کنند ». (6)
خداوند در قرآن مي فرمايد:
( وَ الَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اکْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَاناً وَ إِثْماً مُبِيناً ) (7)
و آنان که مردان و زنان با ايمان را بي هيچ گناهي که کرده باشند مي آزارند تهمت و گناه آشکاري را بر دوش مي کشند.

پي نوشت ها :

1. اصول کافي، ج 3، ص400.
2. حيله المتقين، ص 508.
3. قضاوت هاي علي (عليه السلام)، ص 177.
4. دکتر غلامعلي افروز، همسران برتر، ص 74-73.
5. غررالحکم، ص 209، حديث 4021 .
6. شرح غررالحکم، ج 2، ص279.
7. سوره ي احزاب، آيه ي 58.

منبع مقاله :
رفيعي محمدي، علي محمد؛ (1389)، نسيم عشق: عوامل تحکيم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله عليه و آله و سلم )، چاپ هفتم