| • چکیده : |
,"از مهم‌ترین ویژگی‌های دین اسلام، خاتم بودن این دین الهی در مسیر تكامل ادیان است. به این معنا، اسلام تنها به سرپرستی انسان‌های دوران نزول نمی‌اندیشد، بلكه هدایت كل بشر را در نظر دارد. خاتم الادیان بودن اسلام اوج هنرمندی خدا است كه در كمال اعجاز، دینی را فرستاد كه ظرفیت سرپرستی بشر را در سراسر تاریخ در خود دارد و از آن‌جا كه این دین تغییر نمی‌كند مساله‌ی جامعیت آن نیز محرز می‌شود. در ارتباط با نوع خاتمیت دیدگاه‌هایی وجود دارد كه نویسنده در این كتاب پس از بیان كلیاتی در زمینه‌ی دین، خاتمیت و جامعیت و وحی، به بررسی تطبیقی خاتمیت از دیدگاه علامه اقبال لاهوری و شهید مرتضی مطهری می‌پردازد. هم‌چنین نقد استاد مطهری را بر دیدگاه علامه لاهوری ذكر می‌كند. وی سپس به بررسی و نقد آرای منتقدان دیدگاه‌های استاد مطهری می‌پردازد. نویسنده در پایان كتاب نقش خاتمیت در اثبات جامعیت دین اسلام، دلایل و تفسیر جامعیت و جهان‌شمولی و جاودانگی دین اسلام را با توجه به احكام، ملاك‌ها، عقل و فطرت، بررسی می‌كند. دیدگاه اقبال لاهوری و شهید مطهری تفاوت‌هایی با یك‌دیگر دارند كه از آن جمله است: اقبال، وحی را از سنخ غریزه و نوعی تجربه‌ی دینی می‌داند ولی مطهری بیان می‌دارد كه وحی از نوع غریزه نیست، بلكه روح وحی از روح عقلانی برتر است." |