• چکیده : |
,"ایران عصر قاجار، عرصه رقابت، كشمكش و نفوذ دو قدرت برتر دنیای آن روزگار یعنی امپراتوری بریتانیا و روسیه بود. رسیدن به مسیرهای اصلی شرق، به ویژه هند، از راه افغانستان، همچنین رسیدن به آبهای گرم جنوب ایران در خلیج فارس مهمترین هدف روسها از زمان حكومت تزارها بود. این مساله، و رقابتهای بازرگانی با قدرتهای اروپایی، كه از عصر صفوی وارد آبهای خلیج فارس شده بودند، باعث ایجاد تنشها و برخوردهای نظامی ایران عصر قاجار و روسها در حوزههای شمالی ایران شد. قفقاز، منطقهای بیثبات در عصر قاجار بود و از طرفی با حركت رو به رشد سرمایههای تجاری روسیه و سیاستهای آن، كه حامی این سرمایهداری بود، به یكی از حادثهخیزترین بخشهای ایران در عصر قاجار تبدیل شد. دستیابی به قفقاز برای روسها به معنی دستیابی و سلطه بر دریای مازندران، و دریای سیاه بود. حساسیت روسیه بر قفقاز دو جنگ مهم در فاصل? زمانی سیزده سال را بر ایران تحمیل كرد. نگارنده در كتاب حاضر، بر آن است كه مسال? جنگهای روسیه با ایران، علل آغاز آن و نتایج و آثار دردناكی را كه این جنگها برای ایران داشت بیان كند و نیز نقش علما در این جنگها را باز نمایاند. سیاست كشورهای استعماری و نقش آنان در این جنگها از موضوعات قابل بحث كتاب است. نویسنده این جنگها را نتیج? سیاست توسعهطلبانه و استعمارگرانه روسها میداند." |