| • چکیده : |
,"این كتاب درباره‌ی حاج میرزاآقاسی ـ وزیر معروف محمدشاه قاجار معروف به میرزا عباسی ـ به نگارش درآمده است. گفتنی است وی در آذربایجان، معلم فرزندان عباس‌میرزا ولیعهد بوده و از بین آن‌ها محمدمیرزا در حق او اعتقاد و ارادت تمام داشت. پس از قتل قائم‌مقام، محمدشاه او را به صدارت برگزید و او چون عنوان وزیر صدراعظم را نمی‌پسندید، عنوان شخص اول مملكت را یافت. حاج‌میرزا آقاسی سپس "عزت‌نساء" دختر فتحعلی‌شاه را به عقد خویش درآورد و امور مملكت را در دست گرفت. از جمله ویژگی‌های اخلاقی او می‌توان بدخویی، بی‌تدبیری، خودخواهی و آزار رساندن بیش‌تر رجال مملكتی با زخم‌زبان‌های خود را نام برد. در دوره‌ی او سپاهیان مناطق ماكو و ایروان از آن‌جا كه او را حامی خود می‌شمردند، در تهران و ولایات دیگر، به مردم تعدی بسیار كردند. حاج میرزا آقاسی بعد از وفات محمدشاه به حضرت عبدالعظیم رفته، در آن‌جا متحصن شد و سپس به عتبات رفت و در همان‌جا وفات یافت. در دوره‌ی صدارت این وزیر عصر قاجار به علت خرج‌های بی‌اندازه و عدم اطلاع او از جریان امور، خزانه‌ی دولت تهی شد و مملكت به سرحد افلاس رسید." |