| • چکیده : |
,"حیكم سنایی غزنوی طبق آثارش (حدیثه الحقیقه و دیگر مثنوی‌ها) علاوه بر داشتن چهرة برجستة عرفانی، یك روان‌شناس و مردم‌شناس مجرب و واقع بین در قرن ششم هجری به شمار می‌آید. وی در نگاه‌های اجتماعی و روان‌شناسی خود، نسبت به انسان و گروه‌های مختلف جامعه، راه اعتدال و واقع‌بینی را حفظ می‌كند و آن‌جا كه انسان یا گروه انسانی را مطابق موازین اجتماعی و اخلاقی می‌بیند، نسبت به آنها نظری مساعد دارد. هم‌چنین نسبت به كسانی كه هنجارهای جامعه و اصول اخلاقی را رعایت نمی‌كنند، نظری منفی و بدبنیانه دارد. نویسندگان در كتاب حاضر پس از ذكر كلیات، به بررسی و مطالعة گروه‌های انسانی عصر سنایی از حیث اجتماعی و انتقادی پرداخته‌اند تا مشخص شود چه گروه‌هایی به چه دلایلی مورد قبول جامعه از جمله سنایی بوده و كدام دسته‌ها با چه دلایلی مورد خدمت و انتقاد قرار گرفته‌اند. پس از آن ضمن اشاره به اهمیت و اصالت آدمی، به ویژگی‌های اخلاقی انسان در آثار مورد نظر سنایی پرداخته شده است تا مشخص شود كه سنایی كدام مولفه‌ها را به عنوان مهم‌ترین ویژگی‌های اخلاقی یك انسان در نظر داشته است. ویژگی‌های عرفانی سالك و ویژگی‌های دینی انسان در مثنوی‌های سنایی از دیگر بخش‌های این پژوهش هستند." |