| • چکیده : |
,"این كتاب دربرگیرنده‌ی یادداشت‌هایی از "احمدخان ملك ساسانی" (1346-1260)، سفیر ایران در عثمانی است، كه در زمان قیام جنگلیان به رهبری میرزا كوچك‌خان از طرف شاه ایران ماموریت می‌یابد تا به استانبول برود. نویسنده ذكر می‌كند كه در آن زمان قفقاز به اشغال انگلیسی‌ها درآمده و راه منجیل تا بندر پهلوی نیز به دلیل شورش جنگلیان مسدود بوده است. اما میرزاكوچك‌خان به دلیل دوستی دیرین با وی، اجازه عبور را صادر می‌كند. مساله‌ی كاخ سفارت ایران در استانبول و كارشكنی ترك‌ها برای اجاره‌ی مكانی بدین‌منظور، وضعیت سفارت در مدت ماموریت خان ملك ساسانی، مساله‌ی مهاجرت ایرانیان به استانبول، آمدن محمدعلیشاه و سپس احمدشاه به این شهر، از جمله مطالبی است كه در ابتدای كتاب نویسنده به آن‌ها می‌پردازد. نویسنده خاطرنشان می‌سازد: "هرچند این خاطرات به طور مستقیم جزء روابط سیاسی محسوب نمی‌شوند اما چون با روابط مزبور بستگی مخصوص دارند و از تاریخ سفارت ایران در استانبول جدایی ناپذیرند و برای روشن كردن وقایع گذشته بی‌فایده نخواهند بود، لذا از احوال داخلی سفارت و كنسولخانه شروع كرده و سپس به اوضاع دیگر می‌پردازم". نویسنده هدف خود از نگارش این یادبودها را خدمت به ایران و عبرت ایرانیان می‌داند. وضعیت ایرانیان استانبول و موسسات مربوط به آن‌ها، وصلت پادشاه ایران با خاندان سلطنتی عثمانی، احضار كنسول‌های ایران در خاك عثمانی، صوفیان و مریدان مولوی، فرقه‌ی بكتایشه و قزلباش‌ها، هم‌چنین سایر سفیرانی كه به عثمانی آمده‌اند هم‌چون میرزااسدالله خان ناظم‌الدوله، حاجی‌شیخ محسن‌خان معین‌الملك، میرزا محمودخان علاءالملك از دیگر مطالبی است كه می‌توان در میان خاطرات نویسنده به آن‌ها دست یافت. تصاویر فراوانی مرتبط با مطالب هر بخش در لابه‌لای صفحات كتاب قرار گرفته است." |