| • چکیده : |
,"نویسنده در این مجموعه به مقایسه‌ی دو اثر دراماتیك پرداخته كه عبارت‌اند از: "تیمور ملك/ ساتم خان الغ زاده (نویسنده‌ی تاجیك)" و "تاریخ سری سلطان در آبسكون/ بهرام بیضایی". برای مثال، وی می‌گوید: "در هم سنجی زبان هنری الغ زاده در تیمور ملك، با زبان هنری بیضایی، آن چه به روشنی برمی‌آید: زبان غیر شاعرانه ـ رئالیستی ـ الغ زاده كه او را به كاركردهای اجتماعی زبان وفادار نشان می‌دهد و هر یك از كاراكترهای نمایش او، بر اساس منشی خویش سخن گفته و كنش بروز می‌دهند. هم چنان كه این نگریستن غیر شاعرانه ـ كه هر از گاهی هم شاعرانه می‌نگرد ـ ورق تاریخ را چون خود تاریخ، زمان گذر برمی‌گرداند! اما زبان هنری شاعرانه بیضایی از این تعدد زبانی رئالیستی فرا گذاشته است و علی رغم گونه‌گونی منش كاراكترها ـ همه به زبان خود بافته و یگانه‌ی نویسنده سخن می‌گویند و به حركت درمی‌آیند... هر دو متن، با آن كه بیضایی در تاویل تاریخ بسیار فراتر از خود رخدادهای تاریخ پیش می‌رود والغ زاده، اغلب اندیشگی‌اش را با رخدادها هم سو می‌كند، اما سرانجام هیچ یك به تحریف تاریخ دچار نمی‌آیند و هر دو در حقیقت، تاریخی یگانه را با می‌خوانند..." در كتاب هم‌چنین متن نمایش‌نامه‌ی "تیمور ملك" چاپ شده است. این نمایش نامه در اساس یك درام تاریخی است؛ متنی كاملا مبتنی بر حوادث و شخصیت‌های تاریخی كه به دلیل قهرمان محوری نوعی اثر حماسی به شمار می‌آید. شخصیت‌ها و رویدادهای مربوط به آن به ویژه سرداران و امرای سلطان محمد خوارزم شاه، چنگیزخان و پسرانش و مغولان دیگر، خادمان و سفیران ایرانی ایشان، نیز موقعیت‌های جغرافیایی و سیاسی همه برگرفته از تاریخی مدون‌اند"." |