پس از وقايع مربوط به لايحه انجمن‏هاي ايالتي و ولايتي در سال 1341، دسته‏هاي گوناگون مردمي تشكيل گرديدند كه در صدد مبارزه با رژيم شاه بودند. افراد و اعضاي اين گروه‏هاي مردمي، از مسلمانان ناب و خالص ولي اكثراً فاقد تجربه سياسي و سازماندهي و حتي معلومات كافي و عميق مذهبي و اجتماعي بوده و به كمك‏هاي فكري و تعليمات ديني و سياسي و سازماندهي نياز داشتند. اين گروه‏ها طي جلساتي با هم آشنا شده و با نظر و تصويب حضرت امام خميني(ره)، استاد شهيد مرتضي مطهري و چند تن ديگر از شخصيت‏هاي روحاني، متكفّل هدايت و تغذيه معنوي آنان كه از آن پس، هيئت‏هاي مؤتلفه اسلامي خوانده مي‏شدند، گرديدند. همگامي مؤتلفه با حوزه علميه قم و مبلّغان و ائمه جماعات، نيروي عظيم مردم مسلمان ايران را، پشت سَرِ امام و مراجعِ ديگر، وارد ميادين مبارزه كرد. مهم‏ترين اقدام اين هيئت‏ها، ترور و اعدام انقلابي حسنعلي منصور، نخست وزير سرسپرده رژيم پهلوي و عامل تصويب قانون ننگين كاپيتولاسيون و تبعيد حضرت امام به تركيه بود. اغلب اعضاي جمعيت مؤتلفه، پس از پيروزي انقلاب، جذب حزب جمهوري اسلامي شدند. در ساليان بعد جمعيت موتلفه اسلامي موجوديت خود را حفظ كرده است.