آيت‏اللَّه حاج سيدمحمدتقي خوانساري فرزند آقا اسداللَّه در سال 1267 ش (رمضان سال 1305 ق) در خوانسار و در خانواده‏اي كه به علم و فضل و ادب اشتهار داشت پا به عرصه وجود نهاد. وي پس از تحصيلات ابتدايي، در سن 17 سالگي جهت فراگيري علوم اسلامي رهسپار نجف اشرف گرديد. آيت‏اللَّه خوانساري در اين حوزه، پس از طي مراحل سطوح، به محضر درس آخوند ملامحمدكاظم خراساني، سيدمحمدكاظم يزدي، ميرزاي ناييني و آقا ضياءالدين عراقي راه يافت و در حلقه شاگردان آن بزرگواران به مدارج والاي علمي و اخلاقي دست يافت. ايشان در جنگ جهاني اول همگام با ميرزا محمدتقي شيرازي و سيدابوالقاسم كاشاني در جنگ با استعمار بريتانيا شركت نمود و همچون رزمنده‏اي كارآزموده و شجاع با دشمن جنگيد. آيت‏اللَّه خوانساري پس از سقوط عراق، دستگير و به هند و چين تبعيد گرديد و چهار سال در اسارت و تبعيد به سر برد. پس از بازگشت به وطن، بنا به پيشنهاد حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي، مؤسس حوزه علميه قم، به شهر قم آمده و ايشان را ياري نمود. اين عالم رباني در طول عمر پرافتخار خويش دست به اقداماتي زد كه معروفترين آنها اقامه نماز سياسي - عبادي جمعه بود كه چندين سال برگزار مي‏گرديد. هم‏چنين اقامه نماز استسقاء در سال 1363 قمري به امامت ايشان و با حضور انبوه مردم قم برگزار شد و با بارش باران رحمت، مردم از بلاي خشكسالي نجات يافتند. آيت‏اللَّه سيدمحمدتقي خوانساري، پس از ارتحال آيت‏اللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي، به همراه حضرات آيات، سيد صدرالدين صدر و سيد محمد حجت كوه كمره‏اي رياست مذهبي و مرجعيت و مديريت حوزه علميه قم را به عهده گرفته و نقش خود را به خوبي ايفاء نمود. از آيت‏اللَّه خوانساري در دوران خفقان بار پهلوي فتواهاي سرنوشت سازي صادر شده است كه فتواي ضروري بودن حجاب پس از اعلام كشف حجاب توسط رضاخان، فتواي كمك به فلسطينيان و جنگ با صهيونيسم و نيز فتواي ملي شدن صنعت نفت از آن جمله‏اند. سرانجام اين عارف وارسته و فقيه پرهيزگار در هفتم شهريور 1331 ش برابر با هفتم ذي‏حجه 1371 ق در 64 سالگي در شهر همدان دار فاني را وداع گفت و پس از تشييعي با شكوه در حرم مطهر حضرت معصومه(س) در كنار آيت‏اللَّه حائري يزدي به خاك سپرده شد.