تزار نيكلاي دوم آخرين پادشاه روسيه، در سال 1894م پس از مرگ پدرش به عنوان امپراتور روس بر تخت سلطنت نشست. وقوع جنگ روسيه با ژاپن در اوايل قرن بيستم و شكست روسيه در اين جنگ، تظاهرات خونين كارگري و پس از آن، فرمان تشكيل مجلس مشورتي موسوم به دوما از جمله حوادث دوران امپراتوري او بود. اما آنچه پايه‏هاي حكومت تزاري را بيش از پيش متزلزل ساخت آغاز جنگ جهاني اول در سال 1914م بود. طولاني شدن جنگ، مخالفان را كمك نمود تا فشارهاي خود را عليه ديكتاتوري تزاري افزايش دهند. در اين ميان، بلشويك‏ها به رهبري لنين بر اقدامات خود عليه تزار و هيأت حاكمه افزودند. در نتيجه، تزار در 15 مارس 1917م قدرت را به رئيس مجلس دوما واگذار نمود و پس از 23 سال سلطنت، از اين مقام كناره‏گيري كرد. وي از آن به بعد به مدت 15 ماه به همراه خانواده‏اش تحت نظر بود. اما ترسِ بلشويك‏ها از رشد گروه‏هاي طرفدار تزار و احتمال به سلطنت رسيدن آن‏ها، باعث شد كه طي فرماني از جانب لنين، در 19 ژوئيه 1918م تزار نيكلاي دوم به همراه همسر و فرزندان و خدمه تيرباران شوند. (ر.ك: 16 ژوئيه)