طاهريان اولين سلسله‏ي حكومتي در ايران پس از اسلام هستند كه در اوايل قرن سوم هجري در خراسان قدرت يافتند. تشكيل دولت طاهري در خراسان ناشي از ضعف و گرفتاري عمومي خلفاي عباسي در اين زمان بود. با آن كه خلفاي عباسي از طاهريان حمايت مي‏كردند ولي يعقوب ليث تنها با پشتوانه‏ي شمشيرزنانِ سيستاني بر طاهريان پيروز شد و خليفه را مجبور به تأييد خود نمود. اين تاييد ناشي از پيروزي‏هاي پي‏درپي يعقوب ليث صفاري در شرق ايران بود. همچنين پس از فتح كابل توسط يعقوب و ارسال غنايم بسيار براي خليفه‏ي عباسي، از جانب خليفه، حكومت بلخ و طَخارستان به وي واگذار شد. با اين قدرت‏گيري يعقوب، او در شوال 259 ق، نيشابور، پايتخت حكومت طاهريان را فتح كرد و به حكومت پنجاه ساله‏ي ايشان بر ايران خاتمه داد.