سون ياتْ سِن، قهرمان ملي چين و سياست‏مدار برجسته اين كشور، در سال 1866م در شهر كانتون در جنوب‏چين به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي خود وارد دانشگاه شد و در سال 1892م در 26 سالگي موفق به اخذ دكتراي پزشكي گرديد. پس از حمله ژاپن به چين در سال 1894م و عقب نشيني نيروهاي چين در جبهه‏هاي جنگ، زمينه فعاليت‏هاي سياسي سون يات سن عليه نظام پادشاهي منچو در چين آغاز شد و با شكست اين حركت انقلابي، سون ياتْ‏سِن به خارج از كشور فرار كرد. وي در آنجا مبارزات خود را ادامه داد و چيني‏هاي مقيم خارج را به انقلاب و مبارزه عليه حكومت پادشاهي دعوت كرد. سون ياتْ‏سن در سال 1905م به چين بازگشت و اتحاديه انقلابيون چيني را براي استقرار دموكراسي به وجود آورد. اين اتحاديه در آن سال نزديك به چهل هزار عضو يافت كه براي آغاز يك حركت انقلابي، نيروي قابل توجهي به شمار مي‏آمد. سون يات سن در سال 1907م اصول عقايد و اهداف خود را در سه اصلِ حكومت مردم شامل ملت، حقوق سياسي برابر و تقسيم عادلانه عرضه نمود. هم‏چنين بخش ديگري از نظرات او، تحت عنوان پنج اصل تفكيك قوا است كه بر تقسيم قواي كشور به سه قوه مقننه، مجريه و قضاييه و دو قوه ديگر كه سون يات سن آنها را قواي آزمايش و تفتيش ناميد، تاكيد دارد. دو قوه اخير در واقع با استقلال كامل، وظيفه بازرسي و كنترل بر قواي ديگر را برعهده داشتند. پس از وقوع چندين شورش بزرگ از سال 1907 تا 1911م، سرانجام در جريان قيام سراسري و عمومي سال 1911م، حكومت خاندان امپراتوري منچو پس از 267 سال پادشاهي سرنگون شد و با اعلام حكومت جمهوري در چين، سون يات سن به عنوان اولين رئيس جمهور، قدرت را در دست گرفت. با اين حال، ناتواني او در اداره امور، نداشتن نيروي كارآمد كافي و بروز مشكلاتي كه بيشتر ناشي از كارشكني و عدم همكاري عوامل حكومت پيشين بود به تدريج از اعتبار سون يات سن به عنوان پدر انقلاب چين، كاست و ميدان را براي مخالفان باز گذاشت. از اين رو در انتخابات رياست جمهوري سال 1913م از رقيب خود شكست خورد و به شغل ساده و محقر رياست راه آهن چين منصوب شد. با اين حال، با آشكار شدن نشانه‏هاي ديكتاتوري در حكومت، سون يات سن با تأسيس حزب ناسيوناليست مردم موسوم به كومين تانْگْ موفق شد برخي از مناطق چين را به تصرف خود درآورد و در سال 1914م تشكيل يك دولت جديد انقلابي را در زادگاه خود، كانتون اعلام نمايند. سون يات سن پس از جنگ جهاني اول، حكومت خود را در سطح كشور چين گستراند تا اينكه در 12 مارس 1925م در 59 سالگي درگذشت.