كاترين كبير، امپراتوريس روسيه، در دوم مه 1729م به دنيا آمد. وي در 15 سالگي با پتر سوم ازدواج كرد. اما پتر سوم، پادشاه روسيه به او علاقه نداشت و او را در ملأ عام مورد اهانت قرار مي‏داد. كاترين با همدستي چند نفر از نزديكان خود در نهم ژوئيه 1762م در 33 سالگي، هنگامي كه پتر سوم از شهر خارج شده بود، خود را امپراتوريس و ملكه روسيه خواند. پتر كه ناگهان، چنين ضربه هولناكي خورد، به كلي خود را باخته، بدون مقاومت چنداني، استعفا داد و چند روز بعد درگذشت. در حقيقت او توسط نزديكان كاترين مسموم شده بود. كاترين در دوران سلطنت خود علي‏رغم انجام برخي خدمات و اصلاحات، در زندگي مردم فقير و ستم‏ديده، رفاه و بهبود به وجود نياورد تا آن‏جا كه شورش‏هاي فراواني در زمان او برخاست. گفته شده است كه در دوره سلطنت او كه بيش از سه دهه به طول انجاميد، شيوه كشاورزي، اصلاح شده و اصول بانك‏داري ترويج گرديد، ارتش را سازمان داده و سامان بخشيد، بيمارستانهايى بنا شده و به طور كلي اقتصاد كشور شكوفا شد. هم‏چنين وي در تحكيم مسائل آموزش و فرهنگ روسيه تلاش نمود، اما از سوي ديگر، كاترين اگرچه ملكه روسيه به شمار مي‏رفت اما از لحاظ شخصيتي دچار انحطاط شديد اخلاقي بود و به گفته مورخين با توجه به اينكه خود را يك موجود برتر مي‏پنداشت، از مصاحبت با مردان متعدد دربار ابايى نداشت و فساد و تباهي بر دربار پادشاهي وي غلبه داشت. وي در سياست خارجي، سياست توسعه‏طلبي را دنبال مي‏كرد و تا آن‏جا كه مي‏توانست براي اين امر مي‏كوشيد. كاترين 33 سال سلطنت كرد و سرانجام در 17 نوامبر 1796م در 66 سالگي درگذشت. وي داراي هوشي سرشار و جسارت و عزمي تمام و حرص و جاه‏طلبي زيادي بود.