رابيندرانات تاگور، فيلسوف و اديب شهير هندي در 6 مه سال 1861م در خانواده‏اي برهمايى در كلكته هندوستان به دنيا آمد. پدربزرگش مروج آيين برهمايى و پدرش مردي دانشمند بود. وي از كودكي شعر مي‏سرود به طوري كه در چهارده سالگي نخستين شعر خود را در جشن ملي - فرهنگي بنگالي‏ها خواند. تاگور در سيزده سالگي به همراه پدر به سير و سفر پرداخت و در هفده سالگي به همراه برادر به انگلستان سفر كرد و در رشته حقوق به تحصيل پرداخت. او در آن كشور شروع به مطالعه زبان انگليسي و تحقيق و جستجو درباره شاعران انگليسي نمود و خود نيز كتاب‏هايى را كه به زبان بنگالي نوشته بود به انگليسي ترجمه كرد. وي به زودي به اصول تعاليم كهن و مكتب‏هاي فلسفي هند روي آورد و به آثار شاعران گذشته بنگالي و انگليسي دلبستگي يافت. وي تا قبل از 18 سالگي 7000 بيت شعر سرود و در اين كار تبحّر يافت. اين متفكر هندي در سال 1901م مدرسه‏اي با نام خانه صلح تأسيس كرد و همه نظرياتش را درباره چگونگي آموزش و پرورش، در اين مدرسه به مرحله اجرا و عمل درآورد. تاگور در اين مؤسسه، همواره به تربيت و ارشاد جوانان هندي و در پيشرفت معنويشان براساس انديشه‏هاي مذهبي و سنتي مي‏پرداخت. اين سازمان تربيتي در سال 1921م توسعه يافت و به دانشگاه تبديل شد. تاگور به موازات نشر مقالات و كتاب‏هاي گوناگون، درباره مسائل تربيتي و فرهنگي، همچنان به خلق آثار ادبي محض، ادامه داد. تاگور از دوستان نزديك گاندي، پيشواي هند بود و خود نيز هنرمند و متفكري بزرگ با افكاري بلند و نوشته‏ها و تابلوهايى بسيار جالب به شمار مي‏رفت. اين شاعر هندي در اشعار و نوشته‏هايش، توصيفات لطيفي از طبيعت را با تفكرات مذهبي و فلسفي در هم آميخته است. فلسفه تاگور نيز مخلوطي از فلسفه شرقي و اخلاقيات مسيحي و يهودي بود. وي چندان رغبتي به حيات اخروي نشان نمي‏داد و آنچه بيشتر مورد توجه او بود تحول مترقيانه انسان در زندگي فعلي او بود. تاگور عقيده داشت كه اين تحولْ فرايند يادگيري از طريق رنج است. او اين انديشه را به زيبايى تمام در يكي از اشعار خود بيان مي‏كند. از ميان آثار منثور تاگور كه بيان كننده فلسفه اوست، شايد دل‏انگيزتر از همه، مجموعه نامه‏هاي خارجي است كه در سال 1921م انتشار يافت. هم‏چنين از رابيندرانات تاگور حدود 60 ديوان شعر، چهل داستان كوتاه و بلند، پنجاه نمايش‏نامه و تعدادي رساله و كتاب فلسفي به جاي مانده كه بيشتر آن‏ها به زبان انگليسي ترجمه شده است. اين انديشمند هندي در 1913م به عنوان اولين آسيايى، جايزه نوبل ادبي را دريافت كرد و شهرتي جهاني يافت. اين جايزه، نه تنها به خاطر زيبايى شاعرانه سبكش در نوشتن، بلكه به خاطر عمق فلسفي افكارش به او اعطا شد. تاگور تنها شاعري غزل‏سرا نبود، بلكه مديحه‏سرا، حماسه‏سرا و نويسنده‏اي ميهن‏پرست بود، براي كودكان شعر مي‏سرود و در كنار انديشه‏هاي فلسفي استوار، طبع بذله‏گو و طنزآميزش نيز تجلي مي‏كرد. نمايش‏نامه‏هايش از محيطي رنگين و خوش‏آهنگ و هيجان فراوان برخوردار بود. به موسيقي و نقاشي علاقه خاص داشت و موسيقي را زبان روح و نقاشي را وسيله نزديكي به عالم طبيعت مي‏دانست. تاگور اساس مذهب را برپايه نيكي و زيبايى نهاده بود و تمدن واقعي را در تحمل سختي‏ها و متانت روح مي‏دانست. از نظر تاگور، كمال مطلوبْ در عظمت روح و دست يافتن به عالم ناشناخته است و بشر تا درون خود را نشناسد معني واقعي زندگي را درك نمي‏كند. اما مفهوم اين نظر، كناره‏گيري از زندگي و لذت نيست. آثار متنوعي از تاگور بر جاي مانده كه باغبان، گورا، وطن و جهان، گيتاجاني، خاطرات من، قرباني و پُست‏خانه از آن جمله است. رابيندرانات تاگور سرانجام پس از يك عمل جراحي، در هفتم اوت 1941م در هشتاد سالگي در خانه‏اي كه به دنيا آمده بود، درگذشت.