شيخ مجيب الرحمن، بنيان‏گذار استقلال بنگلادش و اولين رئيس جمهور اين كشور، در سال 1920م در شرق بنگلادش به دنيا آمد. وي در ابتدا در دانشگاه اسلامي كلكته و سپس در دانشگاه داكا به تحصيلات عاليه پرداخت و سپس جامعه دانشجويان پاكستان شرقي را بنيان نهاد. پس از استقلال هند و پاكستان از استعمار انگلستان در سال 1947م، بنگلادش بخشي از پاكستان محسوب مي‏شد و به نام بنگال يا پاكستان شرقي معروف بود. مجيب الرحمن در سال 1954 به مجلس بنگال راه يافت و در راه استقلال بنگلادش تلاش كرد. او در سال 1962م حزب عوامي ليگ را با هدف ايجاد تشكيلات سياسي براي نيل به استقلال بنگال به وجود آورد و در انتخابات پارلماني 1970 با وعده ايجاد كشور و حكومت مستقل بنگلادش، اكثريت آراء را از آن حزب خود ساخت. با اوج‏گيري قيام مردمي و برخوردهاي خونين و خشونت بار، شيخ مجيب در 26 مارس 1971م استقلال بنگلادش را اعلام كرد. او پس از اين اقدام، به اتهام خيانت و تجزيه‏طلبي دستگير شد كه اين امر باعث حادتر شدن اوضاع گرديد. در اين هنگام، نمايندگان مجمع ملي بنگلادش، مخفيانه با تشكيل جلسه‏اي مخفيانه، شيخ مجيب الرحمن را كه در زندان بود به رياست جمهوري كشور مستقل بنگلادش برگزيدند. طي جنگ‏ها و مبارزاتي كه به استقلال بنگلادش انجاميد، حدود سه ميليون تن كشته و ده ميليون نفر ديگر آواره شدند. در نهايت پس از وقوع حوادث متعدد، بنگلادش به استقلال دست يافت و مجيب الرحمن از دهم ژانويه 1972م، رياست جمهوري بنگلادش را به طور رسمي بر عهده گرفت. در ژانويه سال 1975م در پي ترور چند تن از رهبران حزب عوامي ليگ، مجيب‏الرحمن در كشور وضعيت فوق العاده اعلام نمود و پارلمان را منحل كرد. وي هم‏چنين كليه احزاب سياسي را كه اكثراً چپ‏گرا و متمايل به كمونيست بودند غيرقانوني اعلام كرد و نام حزب عوامي ليگ يا مردم را به حزب جامعه خلق دهقانان و كارگران تغيير داد. با اين حال مجيب الرحمن حكومت كشوري را در اختيار داشت كه جنگ داخلي، آن را نابود كرده بود. كمبود غذا، مسئله مهاجران، كمبود مديران كارآمد، وجود سلاح در اختيار مردم، اقتصادِ مُضمَحل و سياست‏مداران بدون تجربه بخشي از مشكلات موجود به حساب مي‏آمد. مجيب الرحمن ابتدا به تقسيم سرمايه‏ها و بدهي‏هاي پاكستان پرداخت، سپس به ملي كردن كارخانه‏ها و سرمايه‏گذاري‏هاي تجاري روي آورد. وي آن گاه بانك‏ها، شركت‏هاي بيمه و ديگر مؤسسات مالي و تجارتِ بين‏المللي را نيز ملي اعلام كرد. حكومت 5 ساله شيخ مجيب الرحمن سرانجام در 13 اوت 1975م در طي يك كودتاي دست راستي به پايان رسيد و وي در اين كودتا و در همين روز، به همراه ساير افراد خانواده‏اش به قتل رسيد. شيخ مجيب الرحمن به هنگام مرگ، 55 سال داشت.