در جريان معاملات نفتي در دهه‏هاي مياني قرن بيستم برخلاف معمولِ معاملات تجاري كه قيمت كالا را فروشنده يا توليد كننده تعيين مي‏نمايند، اينْ كارتِل‏ها (اتحاديه‏ها) و شركت‏هاي نفتي بودند كه قيمت نفت را در بازارهاي جهاني تعيين مي‏كردند و بر اين مبنا، سهم ناچيزي به صاحبان اصلي نفت پرداخت مي‏شد. در اين ميان، شركت‏هاي نفتي بر اساس منافع خود حتي مبلغ كمتري از قيمت اعلام شده را پرداخت مي‏كردند كه اين امر باعث ضرر كشورهاي صادر كننده نفت گرديد. از اين رو در دهم سپتامبر 1960، يك ماه پس از آخرين كاهش يك جانبه قيمت نفت، توسط كارتل‏هاي عظيم نفتيِ وابسته به غرب، نمايندگان پنج كشور صادر كننده نفت شامل ايران، عراق، عربستان، كويت و ونزوئلا در بغداد گرد هم آمدند و براي حفظ منافع خود در برابر اقدامات خودسرانه كارتل‏هاي نفتي، سازماني با نام سازمان كشورهاي صادركننده نفت موسوم به اوپك را به وجود آوردند. هماهنگي و يكنواخت ساختن سياست كشورهاي عضو و تعيين بهترين روش به منظور حفظ منافع كشورهاي مزبور، تثبيت قيمت‏هاي نفت خام در بازارهاي جهاني و جلوگيري از نوسانات غيرمعقول و زيان‏آور قيمت‏ها و اداره سازمان بر اساس تساوي كشورهاي عضو و... از جمله اهداف تشكيل اين سازمان بود. با تشكيل دومين كنفرانس اوپك در كاراكاس پايتخت ونزوئلا در نيمه ژانويه 1961م؛ اوپك رسماً مشغول به كار شد و با ورود اعضاي جديد، به صورت رقيب قدرت‏مندي در عرصه‏هاي بين‏المللي بازار نفت وارد گرديد. (ر.ك: 14 سپتامبر)