كنت كلود لويى بِرتوله، شيمي‏دان فرانسوي در نهم دسامبر 1748م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود موفق به اخذ دكتراي طب شد و پس از آن به مطالعه و تحقيق در علم شيمي پرداخت. برتوله تحقيقاتي درباره كُلُر انجام داد و زماني كه مشاور يك كارخانه لباس‏شويى بود، به طرز استفاده از كُلر براي رنگ‏زدايى پي برد. او هم‏چنين آزمايش‏هايى درباره آمونياك انجام داد و براي اولين بار به تركيب واقعي آن پي برد. با اين حالْ، بزرگ‏ترين خدمت او به دانش شيمي، نظريه‏اي است كه در سال 1803م درباره فعل و انفعالات شيميايى عرضه كرد كه خود طليعه قانون تأثير جِرم بود. هر چند اين نظريه در آن زمان مورد توجه قرار نگرفت اما پس از پيدايش دانش شيمي فيزيك در قرن بعد بود كه مفاهيم نظريه برتوله در شيمي راه يافت و اهميتي فوق‏العاده كسب كرد. برتوله بر اساس اين نظريه اعتقاد داشت كه نوع محصولات هر فعل و انفعال، بسته به اجرام نسبي موادي كه در آن دخالت دارند تغيير مي‏كند. او هم‏چنين در باب حرارت و ماهيت آن نيز تحقيقاتي به انجام رساند. كلود برتوله سرانجام در ششم نوامبر 1822م در 74 سالگي درگذشت.