ميرزا حسين‏خان مشيرالدوله، صدراعظم ناصرالدين شاه قاجار، در نخستين سال صدارتش كوشيد براي آشنايي شاه با مظاهر تمدن اروپا و ايجاد زمينه‏هاي مناسب براي اجراي برنامه‏هاي مورد نظر خود در ايران زمينه‏هاي سفرِ شاه قاجار را به اروپا فراهم سازد. پس از انجام مذاكرات با رؤساي كشورهاي اروپايي، امپراتور اتريش و دولت‏هاي آلمان، فرانسه، بلژيك، سوئيس و ايتاليا آمادگي خود را براي پذيرايي از شاه ايران اعلام كردند. تا اينكه در اين روز موكب شاهانه از تهران به طرف گيلان حركت كرد و به سمت مسكو پايتخت روسيه به راه افتاد. اين سفر چندين ماهه، گر چه به اميد مشاهده ترقيات دولت‏هاي اروپايي و رغبت يافتن به اجراي اصول تمدن و نظام جديد زندگي در ايران بود، عملاً نتيجه خوبي نداد. زيرا شاه را مأيوس ساخت و فاصله ميان تمدن شرق و غرب را آن قدر زياد يافت كه نه تنها اميد به رسيدن به پاي دولت‏هاي بزرگ را از او سلب كرد، بلكه او را آماده جلوگيري از تأسي به اروپاييان و حتي مسافرت به اروپا گرداند. در اين ميان، اصرار و تهديد روس‏ها و نفوذ درباريان بي‏اطلاع، سودجو و تطميع شده و بي‏حقيقتي انگليسي‏ها كه به لباس دوستي در پي بسط نفوذ خود و تضعيف ايران بودند و سياست دول بزرگ كه فقط نفع خود را مي‏خواستند، از عوامل تأييد نظر شاه بود. با اين همه، دو سفر ديگر شاه نيز، براي خوشگذراني بود نه يافتن راه ترقي. همچنين هزينه‏هاي سرسام‏آور و كمرشكن اين مسافرت‏هاي بيهوده، باعث عقب ماندگي هرچه بيشتر مملكت، فقر سراسري و وابستگي بيشتر به اجانب مي‏گرديد. در اين ميان، دربار قاجار براي تهيه مخارج اين خوشگذراني‏ها، مجبور بود كه به بيگانگان دست نياز دراز كند و امتيازهاي وطن فروشانه‏اي را به آنان واگذار كند كه بيش از پيش، اقتصاد ايران را درهم مي‏كوبيد. امتيازاتي كه برخي از آنها، تا بيش از شصت سال نيز ادامه داشت.