خمس

با سلام و عرض ادب:و با تشکر از اعتماد شما به مشاوره راسخون: کاربر گرامی با توجه به شرایطی که بیان فرموده اید برای اینکه راحتر و آسانتر جواب سوال خود را بگیرید.در هر شهری که زندگی می کنید بهتر است به دفتر امام جمعه شهرتان مراجعه نمایید تا کاملا شما را راهنمایی نمایند.بعضی از ائمه جمعه می توانند قسمتی از خمس را با توجه به شرایطی به شما برگردانند .لذا جهت اینکه بخواهید خمس کمتری را بدهید یا اینکه راه بهتری را به شما یاد بدهند .اولویت اول این است که خودتان اقدام به پرداخت نکنید بلکه به دفتر امام جمعه مراجعه نمایید تا از امتیازات اجازه تصرف علما در قسمتی از خمس استفاده نمایید. در غیر این صورت و با توجه به مرجع تقلید خود موارد زیر را مطالعه نمایید. چنانچه سال خمسي بر آن بگذرد بايد خمس آن پرداخت گردد، ولي در صورتي که براي پرداخت خمس در زحمت باشيد، مجاز هستيد خمس آن را به ذمه بگيريد و هر زمان توانستيد بپردازيد. مالی که خمس آن محاسبه شده است خمس ندارد مگر این که ترقی قیمت داشته باشد.یعنی اگر یکسال پرداخت کردید دیگر خمس ندارد مگر اینکه سودی به آن تعلق بگیرد که باید یگسال هم از آن سود بگذرد تا خمس تعلق بگیرد. سوال: اگر از در آمد کسب به تدریج جهیزیه خریداری شود، آیا مشمول خمس است؟ پاسخ: امام و آقای خامنه ای همینطور آقای سیستانی و فاضل و نوری و وحید معتقدند: " اگر در بین سال، از درآمد آن سال تهیه کرده و از شانش بیشتر نباشد، خمس ندارد." ولی آقای بهجت و صافی می گویند: " اگر جهیزیه در زمانی که دختر در معرض سن ازدواج است، تهیه شود، خمس ندارد." اما آقای تبریزی نتیجه دیگری از آیات وروایات گرفته و می گوید: " آنچه در سال ازدواج تهیه شده، خمس ندارد و آنچه در سال های قبل تهیه شده است، بنابراحتیاط واجب باید خمس آن را بدهد. اما اگر اموالی را قبل از بلوغ دختر به او بخشیده اند، پرداخت خمس آن بر دختر واجب نیست." و در نهایت آقای مکارم چنین نظر می دهد که: " چنانچه تهیه جهیزیه از پیش، در میان مردم رایج باشد و به صورت هزینه معمولی درآید و یا اگر تهیه نکنند، عیب محسوب می شود، خمس ندارد." اما در مورد جهیزیه و خمس کار به همین جا ختم نمی شود، به سوال بعدی توجه کنید: سوال: آیا پس از گذشت سال، به پول کسب که برای تهیه جهیزیه ذخیره شده - به گونه ای که قادر به تهیه آن به یک جا نیستیم- خمس تعلق می گیرد؟ پاسخ: " آری، خمس دارد." این پاسخی است که امام و آقایان تبریزی، سیستانی، مکارم و وحید به این سوال داده اند. " چنانچه پس انداز کوتاه مدت( مثلاً 3 سال) باشد، خمس ندارد." آقای بهجت چنین پاسخ گفته است. آقای فاضل و آقای نوری گونه ای دیگر نگریسته و گفته اند: " چنانچه بدون پس انداز نمی تواند در آینده جهیزیه تهیه کند، خمس ندارد." و اما آقای خامنه ای اعتقاد دارد: " اگر برای تهیه جهیزیه در آینده نزدیک ( مثلاً تا دو، سه ماه پس از سال خمسی) پس انداز شده باشد و با پرداخت خمس آن نتواند آن ها را تهیه کند، خمس ندارد." و سوال آخر اینکه: آیا به پولی که انسان برای ازدواج ذخیره کرده، خمس تعلق می گیرد؟ پاسخ آقایان مکارم، صافی، سیستانی و تبریزی و امام بدین شرح است: " خمس دارد." آقای بهجت: " چنانچه پس انداز کوتاه مدت و در حد متعارف( مثلاً تا 3 سال) باشد، خمس ندارد." آقایان فاضل و نوری: " چنانچه بدون پس انداز در آینده نمی تواند ازدواج کند، خمس ندارد." آقای خامنه ای: " اگر برای تهیه هزینه های ازدواج در آینده نزدیک( مثلاً تا سه ماه پس از سال خمسی) پس انداز شده باشد و با پرداخت خمس آن، نتواند آن ها را تهیه کند، خمس ندارد." همانطور که ملاحظه کردید، تفاوتی بین پول ذخیره شده برای جهیزیه و ازدواج نیست و به هر دو مورد یک حکم مترتب است.