سستی در نماز

با سلام و احترام پرسشگر گرامی: برای اهمیت دادن به نماز باید به جایگاه و اهمیت و نقش نماز در زندگی توجه داشته باشید. نماز مثل دارویی است که روزی پنج مرتبه باید مصرف کنید و بدانید که اگر آن را به موقع و مرتب نخورید، مرگ و یا بیماری شما را تهدید می‌کند. در آن صورت شما با مراقبت و دقت تمام به دستور نماز عمل می‌کنید، چون خطر بزرگی شما را تهدید می‌کند. از برکات خود نماز این است که به انسان یادآوری می‌کند که همیشه حالت توجه و مراقبت را حفظ کند. همین که احساس می‌کنید از این بهتر می‌توانید باشید و گام‌هایی به سوی تثبیت قرب باید بردارید نشانه اثربخشی نماز است که ان شاء الله همین گام‌ها و توجه بیش‌تر باعث رشد و تعالی شما می‌گردد. فهرستی از فوائد و آثار نماز خواندن را که در روایات و تجربه خودتان که دیده‌اید تهیه کنید و آن را در دسترس قرار دهید حتی عهد کنید که در شما انگیزه ایجاد کند که آن را حتماً مطالعه کنید، در اهمیت نماز اول وقت همین بس که امامان معصوم علیهم السّلام حتی در حال جنگ با دشمن نماز را در اول وقت برگزار می‌کردند و امام صادق علیه‌السّلام می‌فرماید:« کسی که نسبت به وقت نماز بی‌اعتناست از او دوری کنید، زیرا او نسبت به خدا بی‌اعتناست و کسی که نسبت به خدا بی‌اعتنا و بی‌وفا باشد، یقیناً نسبت به دیگران هم چنین است». آثار نماز ۱. موجب قبولی عبادت‌های دیگر است. ۲. انسان را در مقابل مصیبت‌ها صبور می کند که این آیه شریفه اشاره به همین مطلب دارد. « واستعینوا بالصبر و الصلوة و انّها لکبیرة الا علی الخشعین؛ از شکیبایی و نماز یاری جویید به راستی این کار بی‌گمان باری بزرگ است، مگر بر گروه خاشعین به خدا. ۳. نماز معراج مؤمن است. ۴. نماز عالی‌ترین تجلی ذکر خدا و بازدارنده از زشتی‌ها و بدی‌هاست. همانطور که خداوند متعال می‌فرماید:« اتل ما اوحی الیک من الکتب و اقم الصلوة ان الصلوة تنهی عن الفحشاء و المنکر و لذکر الله اکبر و الله علیم ما تصنعون؛ آن‌چه را از این کتاب به تو وحی شده است تلاوت کن و نماز را به پادار، زیرا نماز انسان را از گناهان بزرگ و آن‌چه ناپسند است باز می‌دارد و البته در یاد خدا بودن بزرگ‌تر است و خدا می‌داند چه می‌کنید. ۵. در پرتو نماز انسان به آرامش روحی می‌رسد. هیچ عملی در نزد خدا بهتر از نماز اول وقت نیست، امیر المومنین علی علیه السّلام فرمود:« لیس عمل احب الی الله من الصلاة فلا شیغلنکم عن اوقاتها شی من امور الدنیا فان الله عزوجل ذم اتواما فقال الذین هم عن صلاتهم ساهون. یعنی انهم غافلون استعانوا باوقاتها»؛ و هیچ عملی در نزد خداوند بهتر از نماز نیست پس باید هیچ یک از کارهای دنیا شما را از نماز اول وقت باز ندارد، زیرا خداوند مذمت فرموده کسانی را که نسبت به نمازشان سهل انگارند، بدانید که خداوند هیچ عملی را نمی‌پذیرد مگر آن‌چه را که خالص انجام پذیرد. با افرادی دوستی کنید که نماز می‌خوانند و به نماز اول وقت اهمیت می‌دهند. یقیناً دوستان و کسانی که با آن‌ها معاشرت داریم، در زندگی ما نقش دارند، در روایات زیادی از ائمه‌ اطهار علیهم‌السلام به آثار مثبت و منفی دوستان بر زندگی انسان اشاره شده است که مراجعه‌ به آن‌ها می‌تواند راه گشای زندگی‌مان باشد. بنابراین، چنان‌چه نمازگزار با افراد و دوستانی معاشرت داشته باشد که اهل تقوا و راز و نیاز با خدا باشند و به نماز اول وقت اهمیت دهند به تدریج تحت تاثیر قرار گرفته و خود نیز به نماز اول وقت اهمیت خواهد داد. رسول خدا صلی الله علیه و آله نیز فرمود:« المرء علی دین خلیله فلتنظر احدکم من یخالل» انسان پیرو دین دوستش می‌باشد. پس دقت کنید با چه کسی دوست می‌شوید. گناه عاملی که موجب کاهلی و سهل انگاری در نماز اول وقت می‌شود گناه است. گناه به عنوان مهم‌ترین عاملی که ایمان انسان را تضعیف کرده و موجب قساوت قلب می‌شود، انگیزه ارتباط با خدا و لذت بردن از عبادت را از انسان سلب می‌کند، زیرا جایگاه ایمان قلب و دل است و دل آلوده به گناه قساوت پیدا می‌کند و برای ارتباط با خداوند و راز و نیاز با او نرمش نشان نمی‌دهد و احساسات انسان را بر نمی‌انگیزد. در روایت داریم گناهان باعث می‌شود سفیدی قلب سیاه شود و این سیاهی بر رفتار انسان تاثیر بد می‌گذارد. یکی از عواملی که باعث می‌شود انسان در کار خیر، سستی و تنبلی نماید و کار امروز را به فردا و فرداها واگذار کند‌، وسوسه‌های شیطان است. شیطان دوست ندارد هیچ‌کدام از بندگان خدا،‌ کار درستی انجام دهند. از این رو هر چه در توان دارد، به کار می‌برد تا به خواسته خود برسد. در این رابطه شیطان از راه‌های مختلفی وارد می‌شود که شناخت آن راه‌ها، می‌تواند به انسانی که می‌خواهد در مسیر حق گام بردارد، کمک کند تا اسیر دام شیطان نگردد، یکی از ابزارهای شیطان تسویف است. تسویف یعنی بعداً تا می‌خواهی کاری را شروع کنی، وسوسه می‌کند که هنوز دیر نشده است، وقت زیاد است،‌ این کار را انجام نده،‌ کار مهم‌تری داری و چیزهایی از این قبیل. از این رو در این‌گونه موارد انسان باید اولاً کارهای خوب و خوب‌تر را شناسایی کند،‌ ثانیاً زمان خاص انجام آن را نیز مورد توجه خویش قرار دهد و بدون توجه به هر چیزی که ممکن است کار را به تاخیر بیندازد، در اولین فرصت ممکن به انجام کار خیر و نیک اقدام کند. برای مطالعه بیش‌تر می توانید به منابع ذیل مراجعه فرمائید: (۱) نماز شناسی، ج۱و ۲، حسن راشدی، ناشر، ستاد اقامه نماز. (۲) مصباح، محمد تقی، اخلاق در قرآن، قم، انتشارات موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ج۱، ص۳۴۲ ۳۴۱. (۳) ابراهیمیان آملی، سید یوسف، نردبان عروج، تهران، نشر رسانش، ج۱، ۱۳۸۱ ش. (۴) محسن قرائتی، پرتوی از اسرار قرآن. (۵) امام خمینی (ره)، آداب نماز، موسسه تنظیم و نشر ‌آثار امام خمینی (ره)، چاپ سوم، ۱۳۷۲ ش. با آرزوی موفقیت و سربلندی حضرت عالی