زهرا ( تحصیلات : دبیرستان ، 16 ساله )

ایا راه حلی برای زیاد خوابیدن من وجود داره؟ من حتی ۶ ساعت میخوابم بعد از ظهر و بازم خسته هستم بعد بیدار شدن


مشاور (احسان فدایی)

باسلام و تشکر از ارتباط شما با راسخون، یار همیشگی شما پرسشگران محترم
در ابتدا به این نکته توجه داشته باشید که به هر حال همه ما انسان ها نه تنها برای استراحت ، سلامت فکری و جسمی به خواب احتیاج داریم، بلکه ترمیم انرژی های از دست رفته و ترمیم بافت های بدن – به ویژه بافت عصبی- در خلال خواب صورت می گیرد. اگر مشکل پرخوابی ، کم خوابی و یا بدخوابی ادامه یابد به تدریج متوجه عوارض آن در زندگی خود خواهیم شد؛ لذا شایسته است که هر فردی میزان خواب خود را با توجه به عوامل گوناگون مؤثر در آن( نوع و میزان فعالیت روزانه ،شرایط سنی و اقلیمی ,وضعیت سلامت روحی و جسمی و ...) تعیین نماید.
افراد هم سن و سال شما به حدود 6 تا 8 ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارند که بهتر است حداقل 85درصد آن در شب و فقط 15درصد آن در روز باشد .
معمولاً کاستن از این مقدار خواب موجب افت دقت و کارآیی روزانه، خصوصاً کار فکری می شود.
برای کاستن از مقدار اضافی خواب خود شایسته است در اولین قدم اگر واقعا خواب کافی شب را دارید و در طول روز باز هم ۶ساعت خواب برایتان کافی نیست به پزشک مراجعه نمده و حتما ابتدا آزمایش دهید تا از وضعیت جسمی خودتان اطمینان حاصل کنید. اگر از این لحاظ یقین کردید مشکل جسمی ندارید به توصیه‏ هاى زیر عمل کنید.
1- علل زمینه‏اى پرخوابى را برطرف سازید : پرخورى در شب از مهمترین عوامل پرخوابى است، سعى کنید شب‏ها به حداقل غذا اکتفا کنید.
2- اگر طبع شما سرد است از خوردن غذاهایى مثل ماست، بادمجان، ترشیجات و غیره که طبیعت آنها سرد است و موجب تشدید خواب‏آلودگى مى‏شود بپرهیزید . اگر طبیعت شما گرم است از غذاهایى که طبیعت گرم دارند نیز اجتناب کنید که این دسته غذاها موجب پرخوابى افراد با طبع گرم مى‏گردد.
3- غذا را سرشب میل کنید تا موقع خواب هضم شده باشد.
4- در صورت امکان از خواب قیلوله (قبل از ظهر) یا خواب بعد از ظهر بهره‏مند باشید.
5- فعالیت‏هاى شدید بدنى در روز با خواب‏آلودگى و افزایش خواب همراهند و گریزى از آنها نیست، لذا اگر این نوع فعالیت‏هاى شما زیاد است آنها را تعدیل کنید. عدم تحرک و ترک ورزش روزانه باعث اجتماع رطوبت در بدن و خواب آلودگی می شود. بنابراین تحرک بدنی از ضرورت های زندگی یک جوان در سن و سال شماست.
6- ترک هر عادتی زمان بر است و شایسته آن است که به تدریج عمل گردد، لذا با برنامه‏ ریزى دقیق سعى کنید به تدریج از میزان خواب خود بکاهید. جدولى تنظیم کنید که به مدت یکماه از طول خواب خود یک ساعت کم کنید. هر 5 روز 10 دقیقه (5 دقیقه از ابتدا و 5 دقیقه از انتها) از خواب خود بکاهید و در 5 روز بعد این مقدار را دوبرابر کنید تا ظرف 30 روز 60 دقیقه از خواب شما کاسته شده باشد و به اصطلاح عادت شکنى تدریجى داشته باشید. بعد از یک ماه اگر باز هم مدت خواب شما زیاد است به همین ترتیب از طول آن بکاهید. در عین حال میزان کاهش نباید از حد مورد نیاز بدن افزون‏تر شود.
7- با اطرافیان خود قرار بگذارید که اگر سر ساعت مورد نظر از خواب بر نخواستید به هر صورت ممکن شما را بیدار سازند .
8- یکی از دلایلی که ممکن است خواب بعد از ظهر شما ادامه یابد این است که احساس نمی کنید وظیفه ای بر دوش شماست و در واقع کاری ندارید که بخواهید زود و یا دیر برخواستن از رختخواب برای شما تفاوت داشته باشد ؛ لذا توصیه می گردد مسئولیت انجام برخی کارهای خانه یا کارهای خودتان را به عهده بگیرید تا از این طریق انگیزه شما برای برخواستن از رختخواب افزایش یابد .
9- یکی دیگر از عواملی که باعث می گردد انسان به خوابش ادامه دهد دمای محیط است ؛ لذا هر وقت که از خواب بیدار شدید از رختخواب خود به درآیید و از گرمای فضای اتاق خواب به وسیله باز کردن پنجره و ... بکاهید .به حیاط رفته و مقداری حرکات کششی انجام دهید .
10- جهت پایبندی به تصمیم خود برای خود برنامه تشویق و تنبیه بگذارید به عنوان مثال با خود عهد ببندید که هرگاه سر ساعت مورد نظر از رختخواب بیرون نیامدید ، برنامه تلویزیونی مورد علاقه را که هر روز دنبال می کنید تماشا ننمایید .لطفاً در این مورد بر خود سخت بگیرید تا طبعتان به برنامه جدید زندگی عادت نماید.
موفق و پیروز باشید.

بیشتر بخوانید: 
اصول مدیریت زمان