مشاوره خانواده: بزرگترین مشکل زندگیم زود اعصبانی شدنه، چه جوری رفتار کنم که به مشکل برنخورم ؟

با سلام و سپاس از همراهی شما، از این که ما را امین خود دانستید کمال تشکر وقدردانی را داریم. ما قدر ارتباط با شما را می دانیم. برادر گرامی! آنچه مسئله اصلی شماست کنترل خشم و عصبانیت و شاید هم زودرنجی باشد که در مورد زودرنجی لازم است به تفصیل در مکاتبات بعدی توضیحاتی را برای ما ارائه دهید. ما در این این مکاتبه در خصوص کنترل خشم مطالبی را بیان می نماییم. زیرا این موضوع است که مشکلات زیادی را برای شما به بار آورده و باعث اختلاف با نامزدتان شده است. البته تجربه نشان داده است زوج های جوان در دوران عقدشان به خاطر عدم آشنایی با روحیات و اخلاقیات همدیگر و اختلاف نظرها و اختلاف سلیقه ها در مسائل جزئی زندگی دچار تنش می شوند. کمال خواهی، مطلق نگری و ایده آل گرایی آنها اگر به همراه حلم و بردباری و سعه صدر نباشد شیرینی دوران نامزدی را به تلخی تبدیل می کنند. اما در مورد خشم باید گفت خشم و عصبانیت اگر چه در برخی مواقع جلوه بد و منفی دارد ولی در خیلی موارد مفید است. مثلا در گرفتن حق، در حمایت از مظلوم، مقابله با ستم، در جنگ و نبرد با دشمن، و حتی این قدرت تبدیل به نیروی مثبت می شود مثلا ورزش، علم . یعنی فردی که خیلی عصبانی مزاج است، خشم خود را در زمینه ورزشی تخلیه می کند و به ورزشکاری موفق بدل می شود. پس در ابتدای صحبت خواهش می کنم از این نعمت الهی فراری نباشید و سعی کنید این نعمت را در مسیر درست قرار دهید. اما در راستای تقویت اعصاب و کنترل خشم، باید طبق برنامه ‏اى جدى به تقویت اراده خود بکوشید و همواره سعى کنید برخود مسلط باشید، در این رابطه راه‏هاى مختلفى وجود دارد؛ ولى مهم آن است که در راه درمان آن کاملا جدى باشید و مطالب پیشنهادى را بدون کمترین کاستى به اجرا گذارید: 1. از حساسیت بیش از حد در هر زمینه بپرهیزید. 2. همواره در هر مساله ‏اى، ابتدا از دیگران انتظار بدترین برخورد را داشته باشید و خود را براى تحمل آن آماده کنید. این مساله باعث مى‏شود برخوردهاى بهتر از مورد انتظار در شما ایجاد خشنودى نماید. در حالى که اگر همیشه انتظار برخورد خوب داشته باشید، چه بسا نتیجه عکس خواهید گرفت، بنابراین همیشه فضاى ذهنى و روانى خود را براى شنیدن و دریافت رفتارهاى نابجا و خلاف انتظار آماده سازید؛ به این معنا که همیشه انتظار داشته باشید دیگران با شما، به بدترین شکل برخورد کنند اگر کسى مدتى چنین کند، به تدریج صفت حلم در او به وجود مى‏آید و علاوه بر این، حسن خلق نیز براى او حاصل مى‏شود و خود را براى تحمل آن آماده کنید 3. با خود شرط کنید که هیچ گاه و در هیچ شرایطى برخورد تند نداشته باشید و اگر ناگهان از شما برخورد تندى سر زد خود را جریمه کنید؛ مثلا تصمیم بگیرید - یا در صورت امکان نذر کنید - که اگر بر سر کسى فریاد زدید، فلان مبلغ را صدقه بدهید، یا نماز شب بخوانید و یا یک روز روزه بگیرید. کارآیى این روش، بسیار بالا است و بسیارى از علماى بزرگ بدین سان تمرین عملى و خودسازى نموده‏اند. 4. بیشتر با افراد خوش خلق و غیر عصبى معاشرت کنید. 5. از موقعیت‏هاى که زمینه تندخویى در آن فراوان است، اجتناب کنید و در موقعیت‏هایى حضور یابید که رفتار پرخاشگرانه در آنجا دیده نمى‏ شود و از موقعیت‏هاى که شما را به تندى نمودن دعوت مى ‏کند، دور شوید. 6. قبل از هر عملى، در مورد پیامد آن تفکّر و اندیشه کنید و آن‏گاه اقدام نمایید و با تمرین این راه‏کار و به کارگیرى آن در مورد تمام رفتارها، اندک اندک کنترل خویش را بر تمام رفتارها توسعه بخشید. 7. به برخى رفتارها و حالاتى که از افراد سر مى‏ زند و شما را به عصبانیت دعوت مى ‏کند، توجه نکنید؛ مثلاً اگر کسى با حرف ناروا شما را بر مى‏افروزد، از شنیدن و گوش سپردن به سخنان وى اجتناب کنید و حتى گوش ندهید یا محیط را ترک کنید. دیگر به گفته ‏هاى او دقت و توجه نکرده و آنها را در ذهن خود مرور نکنید. نسبت به دیگر اعمال فیزیکى و رفتارهاى پرخاشگرانه و تحریک کننده نیز همین طور واکنش نشان دهید و راه بى‏ توجهى و تغافل را پیش گیرید. 8. سطح شناخت خود را با مطالعه و تفکر از زشتى، ناپسند بودن، غیرقابل جبران بودن اعمال پرخاشگرانه بالا ببرید؛ مثلاً روایات، آیات و داستان‏هایى را که در مورد این نوع رفتارها و آثار آنها نوشته شده، مطالعه کنید و بعد در مورد آنها فکر کنید. حتى در برخى موارد به آثار رفتار تندى که خود مرتکب آن شده‏اید، توجه نموده و آن عمل و زشتى آن را در ذهن خود مرور کنید؛ به گونه‏اى که به یک حالت خود هشدارى از درون دست یابید و آثار فردى و اجتماعى و پیامدهاى حیثیتى آن عمل زشت را لحظه به لحظه در ذهن خود مرور نموده و قبح آن را براى خود بزرگ جلوه دهید تا از درون از آن عمل متنفّر شوید. 9. به هنگام بروز عصبانیت و تندخویى سریع، حالات خود را تغییر دهید؛ مثلاً اگر ایستاده‏اید، بنشینید و اگر نشسته ‏اید، دراز بکشید و صورت خود را با آب سرد بشوید و یک لیوان آب خنک بیاشامید و خود را از موقعیت دور سازید. 10. از خواندن قرآن به مقدار زیاد و در نوبت‏هاى متعدد در طول 24 ساعت هرگز غفلت نورزید؛ چه قرآن تأثیر عظیم در رسیدن به حالت سکینه و آرامش درونى دارد. همین طور عبادت‏هاى خود، مانند نماز را در اول وقت و با حضور قلب کامل به جا آورید که تأثیر بزرگى در رسیدن به اطمینان خاطر دارد و آدمى را از درون به سکوى آرامش مى ‏سپارد. 11. بعد از استحمام و به هنگام خروج از حمام، دو پاى خود را تا قوزک با آب سرد بشویید. 12. دیگر رفتارهاى عادى و روزمره خود را نیز با تسلط کامل بر رفتار و بدون شتابزدگى انجام دهید و آنها را آرام آرام تعقیب کنید تا نرم‏خویى و پرحوصلگى، بر تمام رفتارهاى شما حاکمیت پیدا کند. 13. چند لحظه دراز بکشید و چشمان خود را ببندید و همه ماهیچه ‏هاى خود را شل کنید تا آرامش عضلانى پیدا کنید و فکر خود را از آنچه موجب عصبانیت شما شده است منصرف کنید و به عضلات بدن خود تمرکز یابید. 14.درمواقع عصبانیت به خودتان تلقین کنید که اتفاق خاصى نیفتاده است؛ مگر آسمان به زمین آمده؟ بقیه در چنین مواردى چه مى‏کنند؟ آیا همه عزا مى‏ گیرند؟ هر کسى به کارى مشغول مى‏شود و اعتنایى به این گونه موارد نمى ‏کند. 15. اگر برخى موارد سریع سخن گفتید و عجولانه تصمیم گرفتید و رفتار نابجا از شما سرزد سریع خود را سرزنش و حتى در لفظ اظهار پشیمانى نمایید و وعده‏ها و قولى که با خود داشتید را در ذهن خویش حاضر سازید.
در مود وابستگی به دیگران و مشکلاتی که برای شما به وجود آورده نیز لازم است در مکاتبه ای توضیح بیتشری راجع به آن ارائه فرمایید تا بهتر بتوانیم شما را یاری نماییم.
موفق و پیروز باشید.

بیشتر بخوانید:
اعتماد به نفس با کنترل خشم