ناشناس ( تحصیلات : لیسانس ، 29 ساله )

سلام. راه درمان کبد خیلی چرب چیه؟ تشکر


مشاور (مشاور راسخون)

سلام همراه گرامی
همانطور که می دانید پیشگیری بهتر و حتی پایه درمان است" بنابراین راههای پیشگیری از کبد چرب را یاداور می شویم:

1- اصلاح تغذیه
از مهم‌ترین اصول پیشگیری اصلاح تغذیه است، یعنی در خوردن و آشامیدن بداند که چه بخورد و چگونه بخورد و چه زمان بخورد که اصلاح تغذیه در واقع یعنی تعدیل و تنظیم اخلاط اربعه در بدن. هرگاه مزاج‌های اربعه صفرا، سودا، بلغم و خون در حد تعادل باشد هیچ‌گاه زمینه تباهی کبد بوجود نمی‌آید. چنانچه یکی از اخلاط از حال تعادل خارج شد، اخلاط غیر طبیعی بر کبد حاکم می‌شود و زمینه بیماری‌ها و ناخوشی‌های کبد را فراهم می‌سازد. به همین دلیل است که همواره در طب ایرانی اسلامی پاکسازی معده و کبد مورد توجه جدی قرار گرفته است. پرخوری (خوردن و نوشیدن بیش از حد نیاز طبیعی بدن)، بدخوری (خوب نجویدن و تند خوردن غذا، نظم نداشتن در زمان غذا خوردن، خوردن چند نوع غذای متفاوت با هم، خوردن غذاهای زود هضم با غذاهای دیر هضم، خوردن ماست با غذاهای گوشتی، خوردن آب قبل و بعد و وسط غذا، خوردن آب سرد بعد از غذای چرب، و...). کاهش مصرف گوشت و چربی‌ها و قندهای مصنوعی و مصرف بیشتر میوه و سبزیحات. خوردن غذا بلافاصله بعد از غذای هضم نشده قبلی زیانبارترین چیزها برای کبد می‌باشد و همچنین خوردن آب بلافاصله بعد از غذا مخصوصاً بعد از نهار آن هم بطور یکدفعه سرکشیدن آزار دهنده کبد می‌باشد. پرهیز از خوردن روغن‌های نباتی و مایع و استفاده از روغن کنجد و زیتون در غذا و برای سرخ کردن. پرهیز از مصرف آبی که مستقیم با یخ خنک شده باشد (مثل آب داخل پارچ که با یخ خنک شود). پرهیز از غذاهای فریز شده و یخ زده، انواع سرخ کردنی‌ها مانند سیر داغ، پیاز داغ، چیپس، پفک، غذاهای چرب، نوشابه‌های گاز دار. از منابع غذایی دارای پتاسیم، بیشتر استفاده کردن؛ مثل پرتقال، موز، کشمش، بادام، آلو و انواع سبزی‌ها. پرهیز از مصرف زیاد مواد نشاسته ای و قند و شکر مصنوعی.
نوشیدن آب سرد و آب یخ یکی از عادات بسیار متداول به‌ خصوص در فصل تابستان است. کبد در گرم‌ترین جای بدن قرار گرفته و خود عضوی است که گرمای اندام‌های دیگر را نیز تأمین می‌کند. بخش مقعّر کبد که همواره بر معده تکیه دارد ناگهان با هجوم صفر درجه آب یخ مواجه می‌شود، مسلم و بدیهی است تکرار این عمل می‌تواند آسیب جدی به کبد وارد سازد. در احادیث طب اسلامی خوردن یکباره آب معمولی نیز مکروه شمرده شده است تا چه رسد به اینکه نوشیدنی یخ باشد. شاید یکی از علل سرطان‌زایی نوشابه‌های گازدار علاوه بر مواد شیمیایی موجود در آن سرد و یخ بودن آن باشد؛ کسانی که عادت به نوشیدن نوشابه‌های گازدار دارند با چند خطر عمده روبرو هستند. یکی سرطان دهانه معده و سرطان بخش مقعّر کبد که تقریباً به معده چسبیده است، دوم بیماری بواسیر و شقاق، سوم بیماری دیابت. نوشیدن آب سرد در حمام و یا درست هنگام خارج شدن از حمام نیز نهی شده است. نخوردن آب سرد پس از یک ورزش سنگین یا کار طاقت‌فرسا که فرد را بسیار خسته و تشنه کرده باشد. مصرف آب و مایعات به افراط، تحت هر عنوانی از جمله آب‌درمانیججکه متأسفانه برخی از متخصصین فن تغذیه بدون در نظر گرفتن رعایت مزاج و طبع افراد مطرح و تجویز می کنند، نهی شده است. پیشگیری مقدم بر درمان است با اصلاح تغذیه و ورزش و فعالیت بدنی و تقویت کبد از بروز بیماریهای کبد از جمله کبد چرب جلوگیری کنیم. از بهترین مواد در تقویت کبد و درمان بیماری های کبد مصرف مرتب روغن زیتون بکر(بودار) همراه با غذا و همچنین روغن کنجد و حذف روغن های نباتی و مایع از برنامه غذایی می باشد. حذف سرخ کردنی ها و غذاهای آماده (فست فودها) و مواد صنعتی و کارخانه ای و نمک و قند و شکر زیاد از برنامه غذایی. از خوردن ماست و دوغ و سردی جات زیاد و همچنین ترشی جات تهیه شده با سرکه خصوصا سرکه صنعتی پرهیز شود. از خوردن آب در اول و وسط و آخر غذا بلافاصله خصوصا آب سرد و بعد از غذای چرب جدا پرهیز شود. از خوردن آبی که بصورت مستقیم با یخ خنک شده پرهیز شود. از خوردن آب سرد بلافاصله بعد از ورزش و خسته شدن و بعد از خارج شدن از حمام گرم و بعد از مجامعت پرهیز شودکه برای کبد بسیار مضر می باشد. در صورت داشتن عطش زیاد به آب آشامیدنی خود یک قاشق چای خوری آب لیموی تازه به آب اضافه شود که در کاهش عطش موثر است. عرق کاسنی و شاهتره همراه با خاکشیر از بهترین داروهای تقویت کبد می باشد. یک قاشق غذاخوری ترنجبین را در یک لیوان آب جوش حل کرده و بعد از صاف کردن با یک قاشق غذاخوری خاکشیر مخلوط کرده و صبح ها ناشتا به مدت حداقل یک هفته تا ده روز مصرف شود. مصرف دمکرده ریشه کاسنی، جوشانده عناب، زرشک کوهی با گل خطمی نیز از داروهای موثر می باشد. مصرف شربت عسل با آب لیموی تازه، شربت آب غوره، شربت آلبالو و همچنین شربت سکنجبین (یک واحد سرکه + دو واحد عرق نعناع+ دو واحد عسل) از ترکیب مذکور روزی یک قاشق در یک لیوان به صورت شربت میل شود. خوردن آب زرشک، تمر هندی، آب کرفس، ماء الشعیر برای تقویت کبد مفید می باشند مصرف میوه های مانند انار، سیب، انگور و فندق انجیر، گلابی، آلبالو و خرمالو و لیمو ترش و شیرین و به موجب تقویت کبد و پاکسازی آن می شود. گیاهان خوشبو و معطر مثل دارچین، گلاب، زعفران، هل، زنجبیل، برای تقویت کبد مفید می باشد. میوه ها و گیاهان و شربت های تقویت کننده کبد برای اینکه تأثیر قوی تری داشته باشند باید به هنگام ناشتا و با شکم خالی مصرف شوند. خوردن ماست به علت داشتن اسید لاکتیک فراوان موجب بالا رفتن آنزیم های کبد می شود و به علت بلغم زا بودن آن در معده و کبد به مدت زیاد توقف کرده و موجب اختلال در کار کبد می شود. خوردن ماست با گوشت از جمله مواردی است که مضر بوده و موجب کبد چرب می شود.
مصرف شربت آب لیموی تازه با عسل بصورت مرتب و همچنین خوردن نان جو و سوپ جو نیز در تقویت کبد بسیار موثر می باشد. در درمان و تقویت کبد باید طبع و همچنین سرد و یا گرم بودن معده بیمار لحاظ شود چون طبع بسیاری از داروهای تقویت کننده کبد، سرد می باشد و اگر سردی زیاد داده شود از جهت دیگر موجب اختلال در کار کبد می شود لذا داروها باید حتما با مشورت پزشک طب سنتی و بجا مصرف شود. پرهیز از نوشیدن آب؛ بخصوص آب سرد و یخ پس از نزدیکی و جماع ؛ که شاید علت کراهت داشتن آن این باشد که برای کبد ضرر دارد. در فاصله حدود نیم ساعت قبل از غذا تا 5/ 1 الی 2 ساعت بعد از صرف غذا نباید آب خورد. خونگیری بیش از حدّ چه حجامت باشد یا فصد یا زالو و بویژه خون دادن به افراط از ساعد دست برای کبد مضر می‌باشد. باید از خوردن غذاهای چرب و شور و سرخ کرده، خوراکی‌های شیرین، و تخم‌مرغ زیاد و نمک سدیم پرهیز کرد. می‌توان به‌جای آن از انواع میوه‌ها و سبزی‌ها به‌ویژه کلم، هویج و میوه‌های حاوی منیزیم مثل خرما، عسل، ژل رویال، پرتقال و اسفناج، غلات با سبوس استفاده کرد. پرهیز از زیاد خوردن گوشت (گوسفند، مرغ و ماهی). پرهیز از خورده خوری و ریزه خوری کردن. یعنی تا غذای قبلی هضم نشده و معده نسبتاً خالی نشده دوباره شروع به خوردن نکنیم.

2- ورزش و فعالیت بدنی
انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم، (بخصوص برای افرادی که چاق هستند و یا استعداد چاقی دارند) چنانکه ابن سینا می‌گوید: یکی از بزرگ‌ترین تدبیرات جهت حفظ سلامتی بدن ورزش کردن است. با انجام ورزش منظم و مداوم بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های کبدی درمان می‌شود ؛ زیرا با انجام ورزش مواد زائد و سمومات بدن از طریق تعریق و فعالیت قلب و کلیه‌ها دفع می‌شود و تنفس اکسیژن و هوای تازه و سالم موجب تولید خون صالح در بدن شده و موجب تقویت سلول‌های بدن می‌شود.

3- تقویت و پاکسازی کبد
مصرف انواع میوه جات، سبزیجات، بخصوص کاهو و هویج و خیار، روغن زیتون، انار و شاتوت که اثر معجزه آسایی روی کبد دارند. در حقیقت شاتوت ضد هپاتیت است. انواع بذرهای ملین از قبیل خاکشیر، اسفرزه، کبد بارهنگ، تخم ریحان و تخم شربتی، بالنگو، شیرخشت، ترنجبین، فلوس به مقدار کم، سوپ جو، آش جو، نان جو، بخصوص نان جوی دوسر، سالاد فصل همراه با لیموترش تازه و روغن زیتون قبل از غذا، زرشک و آب زرشک، عسل، کشمش، توت و انجیر، برگه هلو و کدو خورشتی، کدو حلوایی، کنجد، اسطوخودوس، بادرنجبویه، کاسنی، آب مرکبات، مغز بادام خام. با تغذیه صحیح و مناسب می‌توان کبد را سالم نگه داشت. در واقع سالم بودن کبد مساوی است با سلامت جسم و روح. یکی از شگفتی‌های کبد ترشح ماده ضد ویروسی است به نام «اینترفرون». این ماده زمانی تولید می‌شود که کبد در نهایت سلامت باشد. پس باید از این اندام شگفت نهایت مراقبت انجام شود.