علی ( تحصیلات : کم سواد ، 26 ساله )

بسمه تعالی با عرض سلام و آرزوی قبولی طاعات و عباداتتان من عمویی دارم
60 ساله که در جوانی نابینا شده و برای شنیدن نیز از سمعک استفاده میکند.
حداقل 15 سالی است که تکدی گری میکند. و حدود 8 سال پیش او را بیمه
کردیم، منزل دارد و همین مقدار برای یک نفر کفایت میکند اما همچنان تکدی
گری می کند و استدلالش این است که اگر این کار را نکنم خانه نشینی من را
بیمار میکند و از سویی عموی من مرد سخاوتمندی است و بسیاری از درآمدی که
از این راه کسب میکند در فامیل به کسانی که دچار عدم بضاعت مالی هستند
میبخشد. ما در گذشته باره ها سعی کردیم که او را متقاعد کنیم که از این
کار دست بردارد زیرا آبروی ما نیز دچار خدشه میشود اما اصلا نمیشود او را
متقاعد کرد. حال سوال من اینست که آیا درآمد او حرام است؟ متاسفانه او
دایما برخی از اعضای فامیل و همچنین خود ما را به میهمانی دعوت میکند و
از آن پول برای ما غذا میخرد و حتی برخی اوقات وقتی در تنگنای مالی قرار
میگیریم به ما نیز کمک میکند که آمیخته ای از حقوقش و پولهای درآمدی اش
از این طریق است و برخی اوقات فکر کنم صرفا و تماما از همین پولهای تکدی
گری اش به ما میدهد و دیگر پس نمی گیرد. آیا این پولها حرام است؟ لطفا
راهنماییی کنید


مشاور (حجة الاسلام منتظمی)

کاریر محترم : ضمن تبریک ماه مبارک رمضان: از حسن اعتمادتان به مشاوره راسخون، تشكر مي‌كنيم. در صورت تمكن تكدي گري كار درستي نيست و از بين برنده عزت و آبروي انسان است و در صورت نيازد تكدي گري كراهت دارد. گدا پروري و تقويت تكدي گري در جامعه اسلامي امري ناصواب است وچهره اي زشت و قبيح از جامعه اسلامي به نمايش مي گذارد و آثار سوء فرهنگي و اجتماعي فراواني به دنبال دارد و در عين حال بايد توجه داشت كه فقراء واقعي و افراد ناتوان و درمانده فراموش نشوند و به صورت آبرومند از آنها دستگيري كرد . در اسلام از يك طرف به افراد فقير سفارش صبر شده و از طرف ديگر به افراد متمكن سفارش رسيدگي به فقرا و انفاق و صدقه و زكات شده و تاكيد شده كه افراد آبرومند و فقيري كه از اظهار نيازشان حيا مي كنند شناسايي شوند و مورد كمك و تفقد قرار گيرند . اگر نتوانستيم تشخيص دهيم كه كدام يك از اين افرادي كه اظهار فقر و نداري ميكنند و در خواست كمك دارند مستحق واقعي هستند كمك كردن واجب نيست ولي از باب اينكه گفته اند سائل را محروم نكنيد اگر كسي بخواهد چيز مختصري براي رضاي خدا و خالصا لوجه الله به آنها بدهد اشكال ندارد. درروايت آمده :كسي كه دري از سؤال بر روي خود باز كند ،دري از ذلت را بر روي خود باز كرده است. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها، كد: 5/100107461) گدا پروری و تقویت تکدی گری در جامعه اسلامی امری ناصواب است وچهره ای زشت و قبیح از جامعه اسلامی به نمایش می گذارد و آثار سوء فرهنگی و اجتماعی فراوانی به دنبال دارد و در عین حال باید توجه داشت که فقراء واقعی و افراد ناتوان و درمانده فراموش نشوند و به صورت آبرومند از آنها دستگیری کرد . در اسلام از یک طرف به افراد فقیر سفارش صبر شده و از طرف دیگر به افراد متمکن سفارش رسیدگی به فقرا و انفاق و صدقه و زکات شده و تاکید شده که افراد آبرومند و فقیری که از اظهار نیازشان حیا می کنند شناسایی شوند و مورد کمک و تفقد قرار گیرند . اگر نتوانستیم تشخیص دهیم که کدام یک از این افرادی که اظهار فقر و نداری میکنند و در خواست کمک دارند مستحق واقعی هستند کمک کردن واجب نیست ولی از باب اینکه گفته اند سائل را محروم نکنید اگر کسی بخواهد چیز مختصری برای رضای خدا و خالصا لوجه الله به آنها بدهد اشکال ندارد. درروایت آمده :کسی که دری از سؤال بر روی خود باز کند ،دری از ذلت را بر روی خود باز کرده است. برگرفته از پرسمان چرا تکدی گری حرام است؟ چرا در یک کشور اسلامی باید افراد متکدی وجود داشته باشد؟ در اسلام از تکدی گری و گدایی کردن به شدت مذمت شده است. از رسول گرامی اسلام(ص) نقل شده است:"هر که دری از سؤال و خواهش به روی خود بگشاید خداوند متعال هفتاد در فقر و تنگدستی بر او باز می کند که هیچ چیزی نتواند آن را ببندد".[42] امام صادق(ع) فرمود:"مؤمن اظهار فقر و تنگدستی پیش مردم نمی کند".[43] باز حضرت فرمود:"اگر سائل بداند که در سؤال کردن چقدر و زر و وبال است، هیچ کس از دیگری چیزی نخواهد خواست".[44] امام صادق(ع) فرمود:"هر کس بدون نیاز چیزی را از دیگری درخواست کند همانا پاره های آتش می خورد".[45] بنابراین مؤمن برای حفظ آبروی خویش باید تا آن جا که مقدور است که از دست دراز کردن پیش این و آن حذر کند،‌ تا شخصیت خود را لکّه دار و معیوب نسازد. در کشور ما به خاطر برخی از مشکلات اقتصادی و کم توجهی به مسئلة‌ نظارت دقیق بر بیت المال، افرادی دچار فقر و ناتوانی می شوند. البته در بسیاری از کشورها فقیر وجود دارد و شاید در برخی کشورها آمار متکدیان بیش از مقدار موجود در کشور ما باشد ولی در نظام اسلامی باید به گونه ای عمل شود که اصلاً فقیری در جامعه وجود نداشته باشد. ان شاءالله با نظارت دقیق بر اموال مسلمان و با پرهیز و جلوگیری از صرف هزینه های هنگفت در موارد غیر ضروری مانند حذف سفرهای غیر ضروری مسئولان، پرهیز از تشکیل همایش ها و جشن ها و کنسرت های مخرّب و سعی و تلاش گسترده دولت در بکار گیری نیروهای توانمند و رونق بخشیدن به اقتصاد کشور جلوی فقر و فقیران گرفته شود. [42] آثار الصادقین، ج 8، ص 129، به نقل از وسائل الشیعه، کتاب زکوه، ص 309. [43] همان، ص 130. [44] همان، ص 136. [45] همان، ص 148. منبع:سایت جواب