ناشناس ( تحصیلات : دبیرستان ، 16 ساله )

باسلام من در سن نوجوانی هستم و همه به من می گویند خودت را بشناس ولی واقعا نمی دانم چطوری باید علاقه ارزش ها و... خودم را بشناسم تقریبا همه می دانند چطور این کار را بکنند ولی من نمی دانم لطفا به من کمک کنید من واقعا نه می دانم به چه چیزی علاقه دارم و نه می دانم در چه چیزی استعداد دارم , ونه می دانم ارزش هایم چیست کتاب مناسبی که واقعا کمکم کند هم ندارم اگر شما می شناسید به من هم بگید لطفا . باتشکر


مشاور (خانم سعیده صفری)

باسلام خواهر عزیزم سؤال بسیار خوب و مطابق با شرایط سنی تان مطرح کردید، در ادامه توضیحاتی را خدمتتان عرض خواهم کرد. یکی از روانشناسان بزرگ به نام مارسیا موضوع هویت نوجوانی را مطرح کرد و چهار هویت متفاوت را بر اساس دو مؤلفه ی اکتشاف و جستجو و تعهد از هم تمیز داد : در حالت اول که هویت مغشوش نام دارد نوجوان نه به دنبال کشف علاقه مند ی ها و ترجیحاتش است و تقریبا به هیچ چیز نیز مهم نیست. در حالت دوم که هویت زودرس می باشد فرد به نبال جستجوی ترجیحات و توانمندی های خودش نبوده ولی به تعهد زود هنگام دست پیدا کرده یعنی دقیقا چیزهایی را مهم می داند که خانواده اش می گویند خوب است یا اگر به دوستی تعلق خاطر داشته باشد همه آنچه دوستش می پسندد را مطلوب می داند. حالت بعدی هویت دیر رس است ، نوجوان به دنبال جست جو و اکتشاف هست، در این مورد دغدغه هم دارد ولی هنوز به جهت گیری باثباتی دست پیدا نکرده است. و حالت آخر که بهترین حالت است حالت کسب هویت است زیرا افراد دوره ای از جست و جو گری و اکتشاف فعال را پشت سر گذاشته و تعهدات روشنی ایجاد کرده اند اما معمولا این حالت تا اوایل جوانی و ورود به دانشگاه در نوجوان به دست نمی آید. بیشتر افراد در سنین نوجوانی و اوایل جوانی در حالت سوم یعنی جست و جوی هویت هستند. پس کسب هویت و به قول عام اینکه خودت را بشناس یک شبه میسر نمی شود هویت چیزی نیست که یک شبه بیدار شوید و دقیقا بدانید شخصیتتان قرار است در چه جهتی قرار است حرکت کندیا با مطالعه ی یک کتاب این فرآیند را تمام شده بدانید، بلکه در بیشتر افراد به صورت طبیعی چندین سال طول می کشد تا فرد نهایتا بداند، کیست، خودش را پیدا کند و به علاقه مندی هایش پی ببرد ، زمانی که این موضوعات و ترجیحات فردی برای شخص مشخص شد فرد می تواند راحت تر در مورد جهت گیری ها و ترجیحاتش با دیگران صحبت کند و به قول معروف رفتار باری به هر جهت را پیش نمی گیرد. شما کاملا در مسیر کسب هویت هستید یعنی مسیر صحیح پس از تلاش و کنجکاویتان دست بر ندارید . اما این اکتشاف و تعهد که دو مؤلفه ی اصلی کسب هویت هستند چه می باشد ، در ادامه به زبان خود مارسیا برخی از شاخصه های آنها را مطرح می کنم. کاوش و اکتشاف : به فرآیند سؤال کردن فعال و جستجوی نقش ها و ارزش های بزرگسالی در حیطه های متفاوت زندگی نوجوانان اشاره دارد . طی این فرآیند نوجوان درباره ی تقلیدها و همانندسازی های گذشته ، انتظارات ، نقش ها و آداب و رسوم اجتماعی پرسشگری می کند و در مورد علایق ، استعدادها و جهت گیری های خود به تأمل می پردازد و نقش ها و آرمان ها و اشکال مختلف هویت را مورد آزمایش قرار می دهد . اکتشاف در اواخر نوجوانی شامل مؤلفه های زیر است  قابلیت شناخت : فرد به ارزیابی دقیق و درست از توانایی های شخصی و ایجاد تصویر واقع گرایانه از فرصت های اجتماعی قابل دسترس می پردازد .  فعالیت خودانگیخته و جهت دار در جمع آوری اطلاعات : فرد به طور فعال و خود انگیخته و عمیق به جستجو و ارزیابی فعال اطلاعات مرتبط با نقش های اجتماعی می پردازد .  در نظر گرفتن مؤلفه های بالقوه هویت : ضمن آگاهی از ابعاد وجودی مختلف خود ، نوجوان در می یابد که دنبال کردن مسیرهای مختلف رشد و بالندگی ، او را به پیامدهای متفاوتی می رساند ، بیشتر افراد به صورت فعال به اکتشاف گزینه ها و مسیرهای متناسب با علایق و توانایی های خود می پردازند و جهت گیری اولیه ی آنها الزاماً تعیین کننده ی وضعیت هویتی آنها نخواهد بود .  میل به تصمیم گیری : هدف از اکتشاف در اواخر نوجوانی جهت گیری به سوی انتخاب است . و تعهد آمادگی برای انتخاب یا قصد پیوستن به هدفی است . به نظر مارسیا تعهد در برگیرنده ی چهار مؤلفه اصلی زیر است:  نوجوانی که متعهد می شود مسیری را با شناخت انتخاب می کند و رفتار وی با تعهدات او همسو و همگون است .  فعالیت ها جهت دار بوده و رو به سوی تکمیل طرح ها و برنامه های انتخاب شده دارد .  نوجوان طرح ریزی واقعی را برای آینده ی خویش بنیاد می نهد و جهت گیری واقعی او به آینده مستقیماً با تعهدات او مرتبط است .  مقاومت در برابر نوسان : نوجوان به امکان تغییر اذعان دارد و می تواند آن را به توانایی های فردی و فرصت های اجتماعی مربوط سازد و مگر در شرایط کامل فشار آور ، اشتیاق زیادی برای تغییر نشان نمی دهد . این وضع به معنی انعطاف ناپذیری و جمود نیست ، بلکه به معنی بی میلی نسبت به ترک آسان مسیری است که با شناخت و ملاحظه انتخاب شده است . پس لازم نیست در برابر این اظهار نظر اطرافیانتان نگران باشید همین که شما سعی کنید با توجه دقیق به رفتار دیگران و امتحان راه حل های متفاوت به یک نتیجه برسید در مسیر صحیحی قرار دارید