پرسش :

آيا اين حديث از امام رضا (ع) است : اگر کسي در آبي که ديگري در آن شستشو کرده خود را بشويد و جذام بگيرد بايد خود را ملامت کند؟

پاسخ :
حديث: «من اغتسل من الماء الّذي قد اغتسل فيه اصابه الجذام فلايلو من الا نفسه»: اگر کسي در آبي که ديگري در آن شستشو کرده خود را بشويد و جذام بگيرد، بايد خود را ملامت کند.
گرچه اين روايت، به لحاظ سند ضعيف شمرده شده است،[1] و اين روايت در کتاب کليني و نيز مرحوم شيخ حرّ[2] عاملي در کتاب «وسائل الشيعه» آن را از کافي نقل کرده است از طرف ديگر اين روايت به لحاظ مفهوم و دلالت، هيچ مشکلي ندارد بلکه کاملا گويا و روشن است. اين روايت اشاره به آب ها و حمام هاي خزينه اي قديمي دارد که حتي تا سال هاي اخير در سراسر ايران نيز وجود داشت و افراد مختلف داخل خزينه حمام مي شدند و به شستشوي بدن خود مي پرداختند و احياناً غسل مي نمودند.
امام رضا ـ عليه السلام ـ با توجه به بهداشتي نبودن اين گونه حمام ها و ورود و خروج افراد مختلف در خزينه آن، هشدار مي دهد و مردم را نسبت به بهداشتي نبودن آن آگاه مي کند. ذکر مرض جذام در اين حديث شريف به عنوان نمونه است، يعني اي مردم! از استفاده از اين گونه حمام ها دوري کنيد تا به مرض صعب العلاجي مانند جذام(سرطان پوست) مبتلا نشويد. قطعا امام ـ عليه السلام ـ ساير بيماري ها (از قبيل کچلي و...) را نيز درنظر داشتند، اما با ذکر بيماري جذام از ذکر بقيه بيماري ها خودداري کرده اند.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. آب سرچشمه حيات، محمد اميني گلستاني.
2. پاکيزگي و بهداشت در اسلام، دکتر سيد مهدي صانعي.

پی نوشتها:
[1]. محمد جعفر شمس الدين، تعليقه بر فروع کافي، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، چاپ اول، 1413ق، ج4، ص517.
[2]. شيخ حرّ عاملي، وسائل الشيعه، بيروت، داراحياء التراث العربي، چاپ چهارم، 1391ش، ج1، ص158.
منبع: اندیشه قم