پرسش :
دربرخی از منابع فرزندی بنام جعفر برای امام رضا (ع) نوشته اند درستی این گزارشها چگونه است؟
شرح پرسش :
پاسخ :
امام علي بن موسي الرضا ـ عليه السلام ـ در مدينه سال 148 هـ .ق متولد شدند و در صفر 203 هـ . ق در سن 55 سالگي در طوس به شهادت رسيدند[1] امام ـ عليه السلام ـ در طول امامت خويش، شاهد نزاع و درگيري دو برادر يعني امين و مأمون براي رسيدن به قدرت بودند. و عاقبت مأمون حكومت را به دست آورد و پس از مدتي، امام ـ عليه السلام ـ را با زور و تهديد وليعهدي خود گماشت. و سرانجام ايشان را با خوراندن انگورهاي آلوده به زهر به شهادت رسانيدند.
اما در مورد تعداد فرزندان امام(ع) اختلاف نظر وجود دارد:
گروه اول كه شامل بسياري از محدثان شيعه ميباشند؛ از آن جمله ميتوان به: ابن شهرآشوب[2]، محمد بن جرير طبري[3]، شيخ مفيد(ره)[4]، مرحوم طبرسي[5] اشاره نمود، كه معتقدند ايشان غير از امام جواد(ع) فرزند ديگري نداشتهاند.
گروه دوم براي امام(ع) بيش از يك فرزند قائل شدند كه به دو دسته تقسيم ميشوند:
برخي از دو فرزند نام بردند بنامهاي «محمد و موسي» و يا «محمد و جعفر» و بعضي نيز شش اولاد ذكر كردهاند كه پنج پسر به نامهاي: محمد، حسن، جعفر، ابراهيم و حسن، دختري بنام عايشه كه از اين دسته ميتوان به محقق اربلي[6] و ابن خشاب بغدادي[7] اشاره كرد.
در بين علماي شيعه اختلاف نظر است؛ برخي سكوت كرده و يا تنها به يك فرزند قائل شدند. اما در ميان گروه دوم نيز، اگر برخي سخن از تعدد فرزندان گفتند يا از عامه (اهل سنت) نقل نموده و يا بدون استناد مطلبي ذكر كردند.[8]
پس مشهور در نزد علماي شيعه اين است كه امام جواد(ع) تنها فرزند امام رضا(ع) بوده و ايشان پسري بنام جعفر نداشتند. احاديثي نيز نظر مشهور را تاييد مينمايد؛ از آن جمله در بحارالانوار به نقل از هرثمه آمده است كه براي امام(ع) جز محمدجواد(ع) فرزند ديگري وجود ندارد[9].
اما ائمه پس از امام رضا بيشتر معروف به ابن الرضا بودهاند كه در منابع روائي به آن اشاره شده كه شايد فرزندان امام جواد يا از فرزندان امام هادي بودهاند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. في رحاب ائمة اهل البيت(ع) ، سيدمحسن امين.
2. اعيان الشيعه، ج 2، سید محسن امين.
3. تحليلي از زندگاني امام رضا(ع)، محمد جواد فضل ا...، مترجم سيدمحمدصادق عارف.
پی نوشتها:
[1] . شيخ مفيد(ره)، الارشاد، ترجمه ساعدي خراساني، كتابفروشي اسلاميه، تهران، 1376، چاپ سوم، ص 590.
[2] . ابن شهرآشوب، مناقب آل ابي طالب، جلد چهارم، درالاضواء، چاپ دوم 1412 هـ ق، ص 397.
[3] . دلائل الامامه، محمد بن حرير طبري (شيعه)، مؤسسه بعثت، قم، چاپ اول، 1413 هـ ق. ص 359.
[4] . الارشاد، همان، ص 614.
[5] . علامه طبرسي(ره)، اعلام الوري باعلام الهدي، مكتبة علميه اسلاميه، تهران، 1338، ص 329.
[6] . محقق اربلي، كشف الغمه في معرفه الائمه، ، دارالكتاب الاسلامي، بيروت، 1401 هـ ق.، ج3،ص 38.
[7] . ابن خشاب بغدادي، تاريخ مواليد الائمه، كتابخانه آيت ا... مرعشي نجفي، قم، چاپ 1406 هـ ق، ص 38.
[8] . محمد جواد معيني و احمد ترابي امام علي بن موسي الرضا(ع) منادي توحيد و امامت، ، چاپ اول 1376، بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي، ص18.
[9] . علامه مجلسي(ره)، بحارالانوار، جلد 49، مؤسسه وفاء، چاپ دوم 1403، بيروت، ص 221.
منبع: اندیشه قم
امام علي بن موسي الرضا ـ عليه السلام ـ در مدينه سال 148 هـ .ق متولد شدند و در صفر 203 هـ . ق در سن 55 سالگي در طوس به شهادت رسيدند[1] امام ـ عليه السلام ـ در طول امامت خويش، شاهد نزاع و درگيري دو برادر يعني امين و مأمون براي رسيدن به قدرت بودند. و عاقبت مأمون حكومت را به دست آورد و پس از مدتي، امام ـ عليه السلام ـ را با زور و تهديد وليعهدي خود گماشت. و سرانجام ايشان را با خوراندن انگورهاي آلوده به زهر به شهادت رسانيدند.
اما در مورد تعداد فرزندان امام(ع) اختلاف نظر وجود دارد:
گروه اول كه شامل بسياري از محدثان شيعه ميباشند؛ از آن جمله ميتوان به: ابن شهرآشوب[2]، محمد بن جرير طبري[3]، شيخ مفيد(ره)[4]، مرحوم طبرسي[5] اشاره نمود، كه معتقدند ايشان غير از امام جواد(ع) فرزند ديگري نداشتهاند.
گروه دوم براي امام(ع) بيش از يك فرزند قائل شدند كه به دو دسته تقسيم ميشوند:
برخي از دو فرزند نام بردند بنامهاي «محمد و موسي» و يا «محمد و جعفر» و بعضي نيز شش اولاد ذكر كردهاند كه پنج پسر به نامهاي: محمد، حسن، جعفر، ابراهيم و حسن، دختري بنام عايشه كه از اين دسته ميتوان به محقق اربلي[6] و ابن خشاب بغدادي[7] اشاره كرد.
در بين علماي شيعه اختلاف نظر است؛ برخي سكوت كرده و يا تنها به يك فرزند قائل شدند. اما در ميان گروه دوم نيز، اگر برخي سخن از تعدد فرزندان گفتند يا از عامه (اهل سنت) نقل نموده و يا بدون استناد مطلبي ذكر كردند.[8]
پس مشهور در نزد علماي شيعه اين است كه امام جواد(ع) تنها فرزند امام رضا(ع) بوده و ايشان پسري بنام جعفر نداشتند. احاديثي نيز نظر مشهور را تاييد مينمايد؛ از آن جمله در بحارالانوار به نقل از هرثمه آمده است كه براي امام(ع) جز محمدجواد(ع) فرزند ديگري وجود ندارد[9].
اما ائمه پس از امام رضا بيشتر معروف به ابن الرضا بودهاند كه در منابع روائي به آن اشاره شده كه شايد فرزندان امام جواد يا از فرزندان امام هادي بودهاند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. في رحاب ائمة اهل البيت(ع) ، سيدمحسن امين.
2. اعيان الشيعه، ج 2، سید محسن امين.
3. تحليلي از زندگاني امام رضا(ع)، محمد جواد فضل ا...، مترجم سيدمحمدصادق عارف.
پی نوشتها:
[1] . شيخ مفيد(ره)، الارشاد، ترجمه ساعدي خراساني، كتابفروشي اسلاميه، تهران، 1376، چاپ سوم، ص 590.
[2] . ابن شهرآشوب، مناقب آل ابي طالب، جلد چهارم، درالاضواء، چاپ دوم 1412 هـ ق، ص 397.
[3] . دلائل الامامه، محمد بن حرير طبري (شيعه)، مؤسسه بعثت، قم، چاپ اول، 1413 هـ ق. ص 359.
[4] . الارشاد، همان، ص 614.
[5] . علامه طبرسي(ره)، اعلام الوري باعلام الهدي، مكتبة علميه اسلاميه، تهران، 1338، ص 329.
[6] . محقق اربلي، كشف الغمه في معرفه الائمه، ، دارالكتاب الاسلامي، بيروت، 1401 هـ ق.، ج3،ص 38.
[7] . ابن خشاب بغدادي، تاريخ مواليد الائمه، كتابخانه آيت ا... مرعشي نجفي، قم، چاپ 1406 هـ ق، ص 38.
[8] . محمد جواد معيني و احمد ترابي امام علي بن موسي الرضا(ع) منادي توحيد و امامت، ، چاپ اول 1376، بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي، ص18.
[9] . علامه مجلسي(ره)، بحارالانوار، جلد 49، مؤسسه وفاء، چاپ دوم 1403، بيروت، ص 221.
منبع: اندیشه قم
تازه های پرسش و پاسخ
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}