پرسش :

اعمالى كه انسان بدون تقليد انجام داده، چه حكمى دارد؟

پاسخ :
آيات عظام امام، بهجت، خامنه‏ اى، فاضل و نورى: اين اعمال، در يكى از سه صورت صحيح است:
1. شخص بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است.
2. عمل او با فتواى مجتهدى كه وظيفه ‏اش تقليد از او بوده، مطابق باشد.
3. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.
آيات عظام تبريزى، صافى، مكارم و وحيد: عمل او در صورتى صحيح است كه بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده و يا با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.
آيةاللَّه سيستانى: در يكى از سه صورت صحيح است:
1. بفهمد به وظيفه واقعى خود رفتار كرده است.
2. عمل او با فتواى مجتهدى كه اكنون بايد از او تقليد كند، مطابق باشد.
3. جاهل قاصر بوده و نقص عملش به اركان و مانند آن باز نگردد.
منبع:
توضيح ‏المسائل مراجع، م 14؛آيت الله فاضل، جامع ‏المسائل، ج 1 س 28 و 33؛آيت الله نورى، توضيح‏ المسائل، م 14؛آيت الله خامنه ‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س 32 و 7.؛آيت الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 14؛آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 66.آيت الله سيستاني توضيح ‏المسائل، م 12.