پرسش :

آيا پيامبر اكرم (ص) در صلحنامه با اهل نجران عادلانه رفتار نكرده است؟

پاسخ :
اين صلحنامه كه به طور اجمال آن را در اينجا مي آوريم از ملاطفت و عدالت و دادگسترى رهبرى عاليقدر اسلام حكايت دارد كه حكومت اسلامى ايشان مانند دولتهاى زورمند جهان نبوده كه از ضعف و بيچارگى طرف مقابل سو استفاده كند و ماليات هاى سنگين را بر آنها تحميل نمايد، بلكه در تمام لحظات روح مسالمت آميز دادگرى و اصول انسانى را در نظر گرفته گام از آن فراتر ننهاد.
هيئت نمايندگى نجران از پيامبر (ص) درخواست كردند، كه مقدار ماليات سالانه آنان در نامه نوشته شود و در آن نامه امنيت منطقه ى نجران از طرف پيامبر (ص) تضمين گردد، اميرمؤمنان به فرمان پيامبر نامه ى زير را نوشت:
«به نام خداوند بخشنده ى مهربان، اين نامه اى است از محمّد رسول خدا به ملّت نجران وحومه ى آن، حكم و داورى محمّد در باره ى تمام املاك وثروت ملّت نجران اين شد، كه اهالى نجران هر سال دو هزار لباس كه قيمت هر يك از چهل درهم تجاوز نكند به حكومت اسلامى بپردازند وآنان مى توانند نيمى از آن را در ماه صفر و نيم ديگر را در ماه رجب پرداخت كنند و هرگاه از ناحيه ى «يمن» آتش جنگ شعله ور گشت بايد ملّت نجران به عنوان همكارى با دولت اسلامى، سى زره، سى اسب، سى شتر، به عنوان عاريت مضمونه در اختيار ارتش اسلام بگذارند و پذيرايى نمايندگان پيامبر (ص) در سرزمين نجران به مدّت يك ماه ، به عهده آنان است. و هر موقع نماينده اى از ناحيه ى وى به سوى آنان آمد، بايد از او پذيرايى نمايند و جان و مال و سرزمينها و معابد ملّت نجران در امان خدا ورسول او است مشروط بر اين كه از همين حالا از هر نوع رباخوارى خوددارى كنند و در غير اين صورت ذمّه محمّد از آنان برى بوده و تعهدى در برابر آنان نخواهد داشت».[1]
اين نامه روى پوست سرخى نوشته شد و دو نفر از ياران پيامبر به عنوان گواه زير آن را امضاء نمودند و سرانجام پيامبر (ص) نامه را مهر نمود و به سران هيئت داد.
آنچه از اين نامه بر مي آيد اين است كه پيامبر رفتارهاي عادلانه با اقليتها داشته و مالياتي كه از آنها مي گرفت مالياتي متعارف بوده كه معادل با عناوين مختلف مثل زكات، خمس، و... از مسلمانان گرفته مي شد.[2]

پی نوشتها:
[1] - فُتوحُ البلدان، ص 76.
[2] - منشور جاويد، شيخ جعفر سبحلني، ج7، ص 108ـ 109.
منبع:سایت انوار طاها