پرسش :

چرا بايد بعد از آميزش غسل كرد؟


پاسخ :
الإمام الصادق عليه‏السلام
- لَمّا قالَ لَهُ الزِّنديقُ : ما عِلَّةُ غُسلِ الجَنابَةِ ، وإنَّما أتى حَلالاً ولَيسَ فِي الحَلالِ تَدنيسٌ؟ !: إنَّ الجَنابَةَ بِمَنزِلَةِ الحَيضِ ؛ وذلِكَ أنَّ النُّطفَةَ دَمٌ لَم يَستَحكِم ، ولا يَكونُ الجِماعُ إلاّ بِحَرَكَةٍ شَديدَةٍ وشَهوَةٍ غالِبَةٍ ، فَإِذا فَرَغَ تَنَفَّسَ البَدَنُ ووَجَدَ الرَّجُلُ مِن نَفسِهِ رائِحَةً كَريهَةً فَوَجَبَ الغُسلُ لِذلِكَ ، وغُسلُ الجَنابَةِ مَعَ ذلِكَ أمانَةٌ اِئتَمَنَ اللّه‏ عَلَيها عَبيدَهُ لِيَختَبِرَهُم بِها .
امام صادق عليه‏السلام
- در پاسخ زنديقى كه پرسيد : علّت غسل جنابت چيست ؟ همانا آميزش‏كننده ، كارى حلال انجام داده است و كار حلال هم مايه آلودگى نيست: جنابت ، همانند حيض است ؛ چرا كه نطفه ، خونى است استحكام نايافته و آميزش هم امكانپذير نيست ، مگر به حركتى سخت و شهوتى چيره . پس ، چون به پايان رسانَد ، بدن ، نفس مى‏كشد و مرد از نفس آن ، در خود بويى بد احساس مى‏كند . غسل براى همين واجب شده است و البته غسل جنابت ، افزون بر اين ، امانتى است كه خداوند به بندگان خويش سپرده است تا از اين رهگذر ، آنان را بيازمايد .
الاحتجاج ، جلد 2 ، صفحه 239 ، حديث 223 ، المناقب لابن شهرآشوب ، جلد 4 ، صفحه 264 ، بحار الأنوار ، جلد 47 ، صفحه 220 ، حديث 6 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 626
*******
امام رضا عليه‏السلام :
عِلَّةُ غُسلِ الجَنابَةِ النَّظافَةُ لِتَطهيرِ الإِنسانِ مِمّا أصابَ مِن أذاهُ وتَطهيرِ سائِرِ جَسَدِهِ ؛ لِأَنَّ الجَنابَةَ خارِجَةٌ مِن كُلِّ جَسَدِهِ فَلِذلِكَ وَجَبَ عَليهِ تَطهيرُ جَسَدِهِ كُلِّهِ ، وعِلَّةُ التَخفيفِ فِي البَولِ وَالغائِطِ أنَّهُ أكثَرُ وأدوَمُ مِنَ الجَنابَةِ ، فَرَضِيَ فيهِ بِالوُضوءِ لِكَثرَتِهِ ومَشَقَّتِهِ ومَجيئِهِ بِغَيرِ إرادَةٍ مِنهُ ولا شَهوَةٍ ، وَالجَنابَةُ لا تَكونُ إلاّ بِالاِستِلذاذِ مِنهُم وَالإِكراهِ لِأَنفُسِهِم ؛
علّت غسل جنابت ، پاكيزگى است تا انسان از آنچه از آزردگى آن كار ديده است ، تطهير شود و همه تن او پاك گردد ؛ زيرا جنابت ، از همه بدن شخص برخاسته و از همين رو ، تطهير همه بدن بر او واجب شده است .
امّا علّت آسان‏تر گرفتن درباره پيشاب و مدفوع ، آن است كه از جنابت بيشتر و هميشگى‏ترند و از همين رو ، به سبب فراوانى ، مشقت‏آورى و بيرون آمدن آنها بدون خواست و شهوت ، خداوند ، در اين باره به وضو بسنده داشته است ، در حالى كه جنابت ، تنها از لذّت‏جويى و لذّت‏يابى و وا داشتن خود به اين كار از انسان برمى‏خيزد .
كتاب من لا يحضره الفقيه ، جلد 1 ، صفحه 76 ، حديث 171 ، عيون أخبار الرضا عليه‏السلام ، جلد 2 ، صفحه 88 ، حديث 1 ، علل الشرائع ، صفحه 281 ، حديث 1 كلاهما عن محمّد بن سنان ، المناقب لابن شهرآشوب ، جلد 4 ، صفحه 355 ، بحار الأنوار ، جلد 81 ، صفحه 2 ، حديث 2 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 628