پرسش :

چرا سلام در پايان نماز آمده است نه ابتدای آن؟

پاسخ :
سلام در نماز، خطاب به خداوند نيست، بلكه خطاب به مؤمنان و اولياي خداست؛ يعني انسان در پايان نماز، گويي از سفري معنوي و محضر خداوند به ميان انسان ها بازمي گردد، بنابراين، به آنها سلام مي كند. وقتي انسان به كسي برسد كه او را نديده است سلام جا دارد، در حالي كه خداوند هميشه و در همه جا حاضر است. از همين رو، او معنا ندارد. همچنين سلام فقط براي شروع و آغاز ديدار نيست، بلكه در ميان عرب ها به معناي خداحافظي نيز به كار مي رود.
از سوي ديگر در وجه سلام آخر نماز گفته شده است: هنگام نماز، انسان با خلق خدا قطع رابطه مي كند و تنها با خدا سخن مي گويد. چون انسان در نماز با خدا ارتباط برقرار مي كند، پس در پايان نماز كه بازگشت از معراج است، به سوي خلق خدا بازمي گردد و در اين مرحله به مؤمنان و صالحان سلام و درود مي فرستد.

منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)