پرسش :

قرار دادن دست‌ها روی هم در نماز به چه تاريخی برمی‌گردد؟


پاسخ :
در زمان رسول خدا صلي الله عليه و آله كسي از صحابه و اهل بيت عليهم السلام در نماز چنين كاري انجام نمي داد. پس از رحلت آن حضرت، مردم به فرمان خلفا، در نماز اين عمل را انجام مي دادند. اين كار، نوعي احترام ايرانيان باستان به پادشاهان به شمار مي آمده است. برخي نويسندگان، كيفيت عبادت زرتشتيان را چنين نقل كرده اند كه عبادت و نماز آنان اين بود كه در مقابل خدا مي ايستادند و دست بندگي را بر سينه شان مي گذاشتند.
مسلمانان بر اثر ارتباطي كه به ويژه پس از فتوحات اسلامي با ديگر ملت ها برقرار كردند، با آداب و سنن آنان آشنا شدند. ازآنجاكه در ميان آنها هم نكات مثبت و منفي وجود داشت، برخي صحابه از روي اجتهاد و رأي خود، اين نوع احترام و عمل را وارد نماز كردند.
صاحب جواهر در اين زمينه مي گويد:
از عمر حكايت شده كه وقتي اسيران ايراني را پيش او آوردند، به نشاط احترام جلوي او تكفير (قبض)(1) انجام دادند. او از اين عمل پرسيد. پاسخ دادند كه ما اين كار را براي تواضع و خضوع پادشاهان خود انجام مي دهيم. پس عمر اين كار را در نماز نيكو شمرد.(2)

پی نوشتها:
1. گذاشتن دست راست بر روي دست چپ در حال قيام نماز، داراي اسامي مختلفي از قبيل «تَکَتُّف»، «تکفير» و «قبض» است.
2. جواهر الکلام، ج 11، ص 19.

منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، نشر: قم: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما (1389)