پرسش :

چرا حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) بتول نامیده شدند؟


پاسخ :
پاسخ اجمالی:
حضرت زهرا(س) بخاطر عفاف و فضیلت و زیبایی کامل و حسب ممتازی که از زنان تمامی امت داشت یا برکناری آن حضرت از دنیا یا برکناری از نجاست و عادت ماهانه، به ایشان بتول گفته شده است.

پاسخ تفصیلی:
ابن منظور گوید: از احمد بن یحیى سوال شد که به چه مناسبت به حضرت فاطمه (رضوان الله علیها) دختر رسول خدا(صلى الله علیه و سلم) بتول گفته شده است؟

پاسخ داد: زیرا از جهت عفاف و فضیلت و دین و شخصیت و حسب از زنان زمان خود و زنان تمامى امت ممتاز و جدا است، و گفته شده به خاطر بریدن و بر کنارى آن حضرت از دنیا به سوى خداوند متعال... و نیز گفته شده: یعنى اینکه تمام اعضاء آن حضرت با زیبائى خود از دیگر اعضاء جدا است و البته به زیبائى و قشنگى بقیه اعضاء نیست.

ابن اعرابى گوید: «مبتّلة» در بین زنان، آن زن زیبائى است که هیچ یک از اعضایش نسبت به دیگر اعضاء کمبودى نداشته و طورى نباشد که چشمش زیبا ولى بینی اش نا زیبا و یا برعکس باشد بلکه تام و کامل باشد.(1)

ابن اثیر گوید: «امراة بتول» یعنى زنى که از مردان بریده و تمایلى نسبت به آنان ندارد و به همین جهت مریم، مادر حضرت مسیح و فاطمه(علیهم السلام) به این نام نامیده شدند زیرا از دیگر زنان زمان خود از جهت فضیلت و دیانت و حَسَب بریده و ممتاز است. و گفته شده به خاطر آنکه از دنیا بریده و به خدا روى آورده است.(2)

طریحى گوید: ... علت این نامگذارى آنست که حضرت به خداى متعال روى آورده و از دیگر زنان بریده و یا از دیگر زنان زمان خودش از جهت فضیلت و شخصیت ممتاز و جدا است و نسبت به دیگر زنان امت در جهت فضیلت و حسب و دیانت ممتاز است.(3)

و از رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم) نقل شده است: «از آن جهت فاطمه بتول نامیده شده که از عادت ماهانه دیگر زنان بر کنار است».(4)

در روایت دیگری از حضرت رسول(صلى الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که فرمودند: «بدان جهت فاطمه را بتول نامیدند که از حیض و نفاس منقطع و بر کنار است».(5)

همچنین از حضرت على(علیه السلام) نقل شده که فرمود: «از حضرت رسول(صلى الله علیه و آله و سلم) سوال شد که بتول چیست؟ حضرت پاسخ داد: بتول به آن زنى گفته مى شود که هیچ گاه خونى نبیند، یعنى حیض نشود».(6).

پی نوشت:
(1). لسان العرب، ماده بتل.
(2). النهایه، ماده بتل.
(3). مجمع البحرین، ماده بتل.
(4). احقاق الحق، ج 10، ص 25 به نقل از علامه کشفی حنفی در کتاب «المناقب المرتضویه»، ص 119.
(5). ینابیع الموده، ص 260.
(6). معانى الاخبار، ص 64.

منبع: فاطمه زهرا (سلام اله علیها) شادمانی دل پیامبر(صلی الله علیه و آله)، احمد رحمانی همدانی، ترجمه: سیّد حسن افتخار زاده، دفتر تحقیقات و انتشارات بدر، قم، 1376هـ ش، چاپ سوّم، ص 227-229.
 

مطالب مرتبط:

آیا حدیثی مبنی بر اینکه داماد حضرت زهرا (س) بودن افتخار است، داریم؟

اللهم صل علی فاطمه و ابیها و بعلها و بنیها از کدام معصوم است و در کجا و کدام کتاب آمده است؟

درباره شهادت حضرت زهرا (س)، کیفیت میخ در آن زمان به چه شکلی بوده است؟

چرا محل دقیق قبر حضرت فاطمه (س) را مشخص نکرده اند؟

دفن مخفیانه و شبانه جسد حضرت زهرا (س) توسط علی (ع) هیچگونه توجیهی نداشته و مخالف با سیره پیامبر است!​​​​​​​