پرسش :

در منابع اهل سنت چه کنیه ای برای حضرت زهرا (علیها السلام) نقل شده است؟


پاسخ :
پاسخ اجمالی:
بسیاری از دانشمندان اهل سنت و تمامی دانشمندان شیعه اتفاق نظر دارند که پیامبر خدا(ص) فاطمه(س) را به خاطر شفقت ها و دل سوزی هایش نسبت به آن حضرت، به کنیه «ام ابیها» یعنی «مادر پدر» ملقّب کرد.

پاسخ تفصیلی:
بسیاری از دانشمندان اهل سنت و تمامی دانشمندان شیعه اتفاق نظر دارند که پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) فاطمه(علیها السلام) را به خاطر شفقت ها و دل سوزی هایش نسبت به آن حضرت، به کنیه «ام ابیها» یعنی «مادر پدر» ملقّب کرد. ابن اثیر در «اسد الغابه»(1) و ابن عبد البر در «استیعاب»(2) می نویسند: کنیه فاطمه «ام ابیها» بوده است.

همچنین طبرانی در «معجم الکبیر» می گوید: «حدثنا الحسین بن فهم ثنا مصعب بن عبد الله الزبیری قال : کنیة فاطمة أم أبیها»(3)؛ (حسین بن فهم از مصعب بن عبدالله روایت کرده که: کنیه فاطمه ام ابیها بوده است). و همین روایت را از مدینی نیز آورده است.

و نیز در «اصابة» آمده است: «کانت تکنّی أم أبیها»؛ ( کنیه فاطمه(علیها السلام) ام ابیها بود).(4)

همچنین ذهبی در «الکاشف» بعد از ذکر نام فاطمه زهرا می گوید: «ام ابیها»(5) همچنین ابن عساکر در تاریخ خود می نویسد: «أنبأنا أبو نعیم عن حسین بن زید بن علی بن جعفر بن محمد عن أبیه قال کانت کنیة فاطمة(علیها السلام) أم أبیه»؛ (ابونعیم روایت کرده که: کنیه فاطمه(علیها السلام) ام ابیها بوده است).

در روایات شیعه نیز به این مطلب اشاره شده؛ که ما در اینجا به عنوان نمونه به یک روایت اشاره می کنیم:
مرحوم مجلسی به نقل از مقاتل الطالبیین از امام باقر(علیه السلام) روایت کرده که حضرت فرمود:«انّ فاطمة کانت تکّنی اُمّ ابیها»؛ ( کنیه فاطمه(علیها السلام) ام ابیها بود).(6)

پی نوشت:
(1). اسد الغابه، ذیل عنوان فاطمة بنت رسول الله.
(2). الاستیعاب، ذیل عنوان فاطمة بنت رسول الله.
(3). المعجم الکبیر، ذکر سن فاطمه و وفاتها.
(4). الاصابة، ذیل حرف الغین المعجمه.
(5). الکاشف فی معرفة من له روایة فی الکتب الستة، حرف الفاء
(6). ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ص57؛ بحار الانوار، ج 43، ص 16.
​​​​​​​

مطالب مرتبط:

مصحف فاطمه سلام الله علیها چیست؟

چرا حضرت زهرا (س) از خدا طلب مرگ می‌کرد؟

مزرعه بانقیا چگونه از تصرف حضرت زهرا سلام الله علیها خارج شد؟

چگونگی برخورد با والدین در سیره حضرت زهرا سلام الله علیها را بیان کنید؟

شیوه رفتار با همسر در سیره حضرت زهرا سلام الله علیها را بیان کنید؟