پرسش :

غنایی که از نظر فقهی موضوع حکم حرکت قرار گرفته، چیست؟


پاسخ :

آیات عظام امام، بهجت، خامنه‌ای، صافی، فاضل و نوری: غنا، آوازی است که در گلو غلتانده (چهچهه) و باعث طرب شود و مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرانی و فساد انجام گیرد. آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است؛ خواه در کلام حق باشد یا کلام باطل.[۱]
آیه الله تبریزی: غنا،‌ آوازی است که مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرانی و فساد انجام گیرد و محتوای آن کلام باطل باشد. آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است و اگر محتوای آن کلام صحیح و حق باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[۲]
آیات عظام مکارم و وحید: غنا، آوازی است که مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرانی و فساد انجام گیرد. آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است؛ خواه در کلام حق باشد یا باطل.[۳]
آیه الله سیستانی: غنا، آوازی است که مناسب با مجالس لهو و خوش‌گذرنی انجام گیرد و اگر محتوای آن کلام باطل و یا قرآن، ذکر و دعا باشد، آواز با این مشخصه، خواندن و استماعش حرام است و اگر محتوای آن کلام حق و صحیح باشد (به جز قرآن ذکر و دعا)، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.[۴]
 
پی نوشت ها:
[۱]ـ امام،‌ تحریر الوسیله، ج ۱، (مکاسب محرمه)، س ۱۳؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۹۷۸؛ خامنه‌ای، اجوبه استفتائات، ۱۱۳۲؛ صافی، هدایه العباد، ج ۱ م ۱۶۹۷؛ نوری، توضیح المسائل، (مسائل مستحدثه)، بهجت، وسیله النجاه، ج ۱، م ۱۴۴۹٫
[۲]ـ تبریزی، صراط النجاه، ج ۵، س ۱۱۵۱ و ۱۱۶۲٫
[۳]ـ مکارم، استفتائات، ج ۲، س ۷۰۱؛ وحید،‌ منهاج الصالحین، ج ۳، م ۱۷٫
[۴]ـ سیستانی، منهاج الصالحین، ج ۲، م ۲۰٫

منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی احکام موسیقی؛ دفتر نشر معارف – تدوین و تألیف: سید مجتبی حسینی (مطابق با نظر ده تن از مراجع عظام)

پرسش های مرتبط:

آیا حکم غنا مربوط به قالب (صوت) یا مربوط به محتوا (کلام) است، یا هر دو؟

هرگاه خواننده در آوازخوانی خود، نیّت و انگیزه غنا نداشته باشد؛ ولی شنونده آن را غنا بپندارد، تکلیف چیست؟! آیا گوش دادن به آن جایز است؟!

گوش دادن به غنای اطفال چه حکمی دارد؟

آیا غنا و آواز خوانی زن در شب عروسی جایز است؟

گوش دادن به صدای ترانه‌ی زن ایرانی و خارجی چه حکمی دارد؟

آیا مجوّز وزارت ارشاد در حکم تک‌خوانی و یا جمع‌خوانی زن و مرد تأثیر دارد؟

در برخی موارد مرثیه خوانی و یا مداحی زنان در مجلس خودشان، به گونه‌ای است که صدای آنان با بلندگو به گوش مردان رهگذر می‌رسد، آیا این عمل جایز است؟

حکم استماع صدای گریه زن نامحرم، چه حکمی دارد؟

لبخند و خندیدن هنگام صحبت با مرد نامحرم چه حکمی دارد؟