پرسش :

زنی به همراه شوهرش در روز یازدهم، جهت رَمی به طرف جَمَرات حرکت می کند که بر اثر شدت گرمی هوا و کثرت جمعیت، شوهر خود را گم می کند. حالت اضطراب و شوکه شدن به او دست می دهد و به زمین می افتد. مأمورین او را به بیمارستان منتقل می کنند. بعد از چهار روز تَفَحُّص و جستجوی زیاد در بیمارستان پیدا می شود که قادر به سخن گفتن نبوده و حتّی قادر به انجام بقیه اعمال حجّ نمی باشد و در فاصله این مدّت، همراهان او شوهرش را تکلیف می کنند، که به نیابت از خانواده خودش بقیه اعمال او را انجام دهد. آن چه مسلم است این بوده که شوهر در حال ناراحتّی واضطراب و حواص پرتی بوده، ولی از او که سؤال می شود اعمال حجّ نیابتی را انجام دادید یا نه جواب می دهد، بله انجام دادم. پس از مراجعت از حجّ، شوهرش قسم جلاله یاد می کند که من حالم به جا نبوده، و اعمال نیابتی را انجام ندادم و اظهار می کند که اجتماع ما با هم حرام است. آیا حجّ صحیح است یا نه؟ و درصورت عدم صحّت آیا با نیابت کفایت می کند یا این که لازم است خودش بقیه اعمال حجّ را انجام دهد و قربانی که به واسطه عدم بیتوته در مِنی می باشد، آیا در محل خودش ذبح کند کافی است و یا باید به مِنی فرستاده شود؟


پاسخ :
اگر اعمال روز عید را انجام داده و اعمال مکّه را انجام نداده، در صورتی که می تواند خودش به مکّه برود، باید خودش آن ها را انجام دهد، و اگر معذور است، نایب بگیرد و قربانی مورد سؤال که وجوبش بنابر احتیاط است، در محل خودش هم صحیح است و لازم نیست به مِنی فرستاده شود و رَمی که انجام نشده است، سال بعد در ایّام تشریق باید قضاء شود، و اگر خودش نمی تواند برود، نیابت کافی است.

منبع: استفتائات حج و عمره / مطابق با فتاوای حضرت آیت ‌الله العظمی علوی گرگانی (مدظله ‌العالی)، قم: فقیه اهل‌بیت (علیهم‌ السلام)، 1391.