پرسش :

ا​​​​​​​گر فرزند ما به طور کلّی در قبال همه نوع مسئولیتی شانه خالی کند، چه باید کنیم؟


پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

به چند دلیل ممکن است بچّه‌ها مسئولیت گریز شوند:

الف. متناسب نبودن مسئولیت با سنّ فرزند
گاهی اوقات والدین مسئولیت‌هایی را به دوش فرزندان خود می‌گذارند که متناسب با سنّ آن‌ها نیست؛ لذا این امر باعث می‌شود که بچّه ها از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند.

ب. مسئولیت های تنبیهی
گاهی برخی از والدین مسئولیت‌ها را به صورت تنبیهی به فرزندان خود واگذار می‌کنند؛ به این صورت که اگر بچّه کار اشتباهی انجام دهد، پدر و مادر او را ملزم به انجام کاری می‌کند.

ج. مناسب نبودن زمان و مکان
نکته‌ی سوّم توجّه به زمان و مکانی است که والدین به فرزندانشان مسئولیت می‌دهند. برخی از والدین دقّت ندارند که در چه زمان و مکانی به فرزند خود مسئولیت می‌دهند؛ به همین دلیل آنها مسئولیت را نمی‌پذیرند.
امّا چه راه‌هایی باعث می‌شود که بچّه ها به انجام دادن مسئولیت ترغیب شوند:

الف. سپردن مسئولیت‌های کوچک
اوّلین راه‌کار این است که والدین مسئولیت‌های سبک و کوتاه مدّت به بچّه‌های خود بدهند. به این صورت که پدر و مادر مسئولیت کوتاه مدت و سبک را برای فرزند خود مشخّص کنند تا او به انجام آن کار ترغیب شود.

ب. تبیین و توضیح
پدر و مادر باید بعد از سنّ هفت سالگی تمام مسئولیت‌های اعضای خانواده را به فرزندشان توضیح دهند و به او بفهمانند که هرکسی در خانه باید مسئولیتی داشته باشد.

ج. پرهیز از تندی و خشونت
والدین هیچ وقت نباید مسئولیت‌ها را با دعوا به فرزندان خود بسپارند؛ بلکه مسئولیت همیشه باید در یک فضای آرام و در عین حال منطقی به بچّه سپرده شود.

د. محرومیّت از خدمات فوق العاده
گاهی اوقات وقتی بچّه‌ها مسئولیت‌های خود را انجام نمی‌دهند، والدین می‌توانند آن‌ها را از یک سری خدمات فوق العاده ، محروم ‌کنند.