پرسش :

فردی در دوران قبل از بلوغ پدرش دو دختر به اسم خاتون و فاطمه برای او عقد منقطع کرده این شخص قبل از رسیدن به مرحله بلوغ یکی از دخترها را (که اسمش خاتون است) دو بار رخصت نموده (به اصطلاح آن منطقه لفظ رخصت برای ابراء مدت به کار می رود) و والدین خاتون عقد او را با یک نفر دیگر بستند، این فرد پس از بالغ شدن خواست با دختر دومی (که اسمش فاطمه است) عروسی کند اما خانواده این دختر به او چنین گفتند تو خاتون را در دوران قبل از بلوغ رخصت نمودی و این شرعا صحیح نیست لذا اکنون او را مجدداً رخصت بنمائید و الا دخترمان را در خانه ات نمی فرستیم. او این خواسته را قبول نموده خاتون را پس از بالغ شدن برای سومین بار رخصت نمود و نصف مهریه‌‏اش را نیز پرداخت. حالا او بعد از عروسی با فاطمه ادعا می‌نماید که رخصتی را که به خاتون داده بودم بدون قصد بود و برای گرفتن فاطمه مجبور بودم این رخصت را بدهم، لذا به آن ها کلک زدم، ضمنا شاهدی هم به این مدعی ندارد. آیا این رخصت درست است یا خیر؟ و خاتون را وقتی که در کودکی رخصت داده و عقد با دیگری بسته بوده‌‏اند آیا این عقد درست بوده یا خیر؟لطفاجواب را تفصیلا بفرمایید.


پاسخ :
آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی
«در فرض سوال بذل مدت از طرف زوج غیر بالغ صحیح نیست و ازدواج دیگری با او در این صورت باطل است وحکم ازدواج با ذات بعل را دارد ولی بذل مدت بعد از بلوغ زوج صحیح است و اگر بعد از بذل ادعا کند که بدون قصد بوده در اختلاف بین او و زوجه‏‌ای که مدت او را بخشیده بدون بینه و اثبات شرعی ادعای او اثر ندارد ولی اگر زوجه ادعا او را قبول داشته باشد ظاهرا دیگران حتی زوجه دیگری که بذل مدت را از او خواسته است نمی‌‏توانند به آن اعتراض نمایند والله ‏العالم. 137710/04»  
 
منبع: جامع الاحکام (2)، موسسه انتشارات حضرت معصومه (س)، قم، چاپ اول، 1419 ش، ج 2، ص 30.