پرسش :

در مورد اثبات زوجیت بفرمایید: آیا این موضوع (اثبات زوجیت) از طریق علم قاضی امکان‌پذیر است یا خیر؟


پاسخ :
آیت الله العظمی جعفر سبحانی
«(اگر موضوع سوال این است که علم قاضی در موضوع زوجیت حجت است یا نه) جواب این است که اگر مدارک محکمه‌پسند داشته باشد به گونه‌ای که اگر به دیگران ارائه دهد آن‌ها نیز علم پیدا می‌کنند. در این صورت علم او در اثبات موضوع کافی است والله العالم. 29 صفر 1435 ه.ق»
 
آیت الله العظمی سید علی سیستانی
«علم قاضی، قائم‌مقام بینّه و یمین نمی‌شود ولی بینّه، مختص، به شهادت دو عادل نیست بلکه اگر قضیه، چنین واضح و روشن شود از راه علمی که اجتهادات شخصی در آن دخل ندارد، حاکم شرع می‌تواند از آن راه، حکم صادر کند والله العالم 17 ربیع‌المولود 1435 ه.ق»
 
آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی
«ممکن است قاضی از طریق شواهد و قرائن حسی یا قریب به حس، علم به این مطلب پیدا کند. 1392/10/30»
 
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«اگر علم قاضی از طرق متعارف حاصل شده باشد می‌تواند مطابق همان علم حکم کند به زوجیت. 1392/10/22»
 
آیت الله العظمی حسین نوری همدانی
«بلی، با علم قاضی شرعی اثبات می‌گردد. 1392/10/11»
 
منبع: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه