پرسش :

1. آیا زن مى تواند قاضى شود؟ 2. آیا دادرسى که بر اساس قوانین مکتوب مى باشد، همان قضاوت در اصطلاح فقهاست؟ 3. در شرایط کنونى به جهت کمبود قاضى واجد شرایط، آیا مى توان از افرادِ مورد اطمینان جهت حل و فصل دعاوى استفاده کرد؟


پاسخ :
بسمه تعالى:
1. قضاوت از آنِ فقیه جامع الشرایط است و رجولیت شرط آن است.
2. چون قضاوت یاد شده بر طبق قانون مکتوب است، بنابراین، قضاوت کننده در اصطلاح فقهى قاضى نیست. زیرا قاضى مصطلح آن است که در داورى بر اساس احکام شرع آزاد باشد و بر طبق نظر و استنباط خود عمل کند، نه بر طبقِ مکتوب.
3. در این مورد مى توان از افرادى که مدت ها زیر نظر قاضى شرع کار کرده اند و احکام را آموخته اند، به عنوان وکیل فقیه در اجراى احکام استفاده کرد. در این صورت، دادرسى آنان، الزام آور خواهد بود. والله العالم

منبع: استفتائات، آیت ‌الله العظمى سبحانى (دام ظله)، جلد اول، قم: مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، 1389.