پرسش :

سرقفلى مغازه اى را خریده و مغازه را اجاره کردم. پس از مدتى با اجازه از موجر، اقدام به تعمیر داخل مغازه نمودم که موجب افزایش قیمت شد، لکن موجر در دادگاه ادعا نمود که اینجانب مغازه را تخریب کرده ام و قاضى بدون تحقیق، حکم به پرداخت جریمه نمود و اکنون موجر با استناد به پرونده ى کیفرى، اثبات تعدّى و اقدام به خلع ید اینجانب نمود، لکن قاضى پس از حضور در محل و مشاهده ى تعمیرات، از حکم خود برگشت. آیا قاضى مى تواند از حکم خود رجوع نماید و مغازه به اینجانب برگردانده شود یا کماکان مخلوع الید هستم و در صورتى که فرضاً اینجانب در مغازه تعدّى نموده باشم، آیا موجب سقوط حق سرقفلى مى شود؟


پاسخ :
بسمه تعالى: هرگاه قاضى پى به اشتباه بودن داورى خود ببرد، مى تواند حکم خود را نقض کند و بهتر این است که پرونده را به قاضى دیگر ارجاع دهید تا او نقض کند.
در فرض سؤال که قاضى در حکم خود اشتباه کرده باشد، مغازه به جنابعالى باز مى گردد، مشروط بر این که اجاره جنابعالى به پایان نرسیده باشد و در صورت تعدّى، سرقفلى ساقط نمى شود و معامله به قوت خود باقى است، مگر این که در قرارداد قید شده باشد که در صورت تعدى، مالک حق فسخ دارد. والله العالم

منبع: استفتائات، آیت ‌الله العظمى سبحانى (دام ظله)، جلد اول، قم: مؤسسه امام صادق علیه‌السلام، 1389.