پرسش :

تلاوت سوره الرحمن چه فضیلتی دارد؟


پاسخ :
این سوره چون حسّ شکرگزاری را در انسان‌ها به عالی‌ترین وجهی برمی‌انگیزد و بیان نعمت‌های مادّی و معنوی دنیا و آخرت، شوق طاعت و بندگی را در دل او افزایش می‌دهد، فضیلت‌های فراوانی برای تلاوت آن در روایات آمده است. البتّه تلاوتی که در اعماق روح انسان نفوذ کند و مبدأ حرکت شود، نه مجرّد لقلقه زبان.
 
در حدیثی پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود:
«مَن قَرَأَ سورَةَ الرَّحمنِ رَحِمَ اللّهُ ضَعفَهُ وَأدَّی شُکرَ ما أنعَمَ اللّهُ عَلَیهِ؛ هرکه سوره الرّحمان را بخواند خداوند به ناتوانی او (در ادای شکر نعمت‌ها) رحم می‌کند و حقّ شکر نعمت‌هایی را که به او ارزانی داشته، خودش ادا می‌کند».(1)
 
در حدیث دیگری امام صادق علیه السلام فرمود: «تلاوت سوره الرّحمن و قیام به آن را هرگز رها نکنید، زیرا این سوره در قلوب منافقان هرگز استقرار نمی‌یابد و خداوند آن را روز قیامت به صورت انسانی قرار می‌دهد که زیباترین چهره و خوشبوترین رایحه را دارد، سپس در جایی قرار می‌گیرد که از همگان به خداوند متعال نزدیک‌تر است. خداوند از این سوره می‌پرسد: چه کسی در زندگی دنیا به محتوای تو قیام داشت و تلاوت تو را ادامه می‌داد؟
در پاسخ می‌گوید: خداوندا، فلان و فلان، در این حال صورت‌های آنها سپید می‌شود، خداوند به آنان می‌فرماید: اکنون هر که را می‌خواهید شفاعت کنید، آنها تا آنجا که آرزو دارند شفاعت می‌کنند و برای هیچ‌کس شفاعت نمی‌کنند جز آنکه به آنها گفته می‌شود: به بهشت درآیید و هر جا می‌خواهید ساکن شوید».(2)
 
و در حدیث دیگری آن حضرت فرمود:
مَن قَرَأَ سورَةَ الرَّحمنِ فَقالَ عِندَ کُلّ «فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ» لا بِشَی‌ءٍ مِن آلائِکَ رَبّ اکَذّبُ، فَإن قَرَأَها لَیلًا ثُمَّ ماتَ ماتَ شَهیداً وَإن قَرَأَها نَهاراً فَماتَ ماتَ شَهیداً؛ هر کس سوره الرّحمن را بخواند و هنگامی که به آیه فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ می‌رسد بگوید: «لا بِشَی‌ءٍ مِن آلائِکَ رَبّ اکَذّبُ؛ خداوندا، هیچ‌یک از نعمت‌های تو را انکار نمی‌کنم». اگر این تلاوت در شب باشد و بمیرد شهید است و اگر در روز باشد و در همان روز نیز بمیرد شهید است».(3)
 
پی‌نوشت:
1- نورالثقلین، ج 5، ص 187
2- بحارالانوار، ج 92، ص 306، ح 1 و 2
3- همان

منبع: فضیلت سوره‌های قرآن (برگرفته از تفسیر نمونه)؛ مهدی دربانی، قم: امام علی بن ابی‌طالب (ع)، ۱۳۸۹.