پرسش :

بهتر نیست هزینه زیارت امام حسین علیه السلام را خرج فقرا کنیم؟


شرح پرسش :
برخی ها بیان می‌کنند به جای هزینه کردن در عاشورا و اربعین و سفر به کربلا، می‌توان پول آن را میان فقرا و مستمندان توزیع کرد. آیا این سخن صحیح است!؟
پاسخ :

پاسخ اول: با برگشت هزینه و افزایش روزی، صدقۀ بیشتری می‌توانید بدهید!

بنا به روایات متعدد، کسی که به زیارت امام حسین علیه السلام برود، اولا هزینه‌ای که صرف کرده برمی‌گردد، ثانیا رزق و روزیش زیاد می‌شود. بنابراین با رفتن به زیارت حسین علیه السلام، بیشتر می‌توانیم به فقرا کمک کنیم.
 
امام صادق علیه السلام فرمودند: زیارت حسین علیه السلام رزق را زیاد می‌کند، و آن چه برای زیارت هزینه کرده باشد، برمی‌گردد. امام باقر علیه السلام نیز فرمودند: شیعیان ما را به زیارت قبر حسین علیه السلام امر کنید. زیارت قبر حسین علیه السلام، روزی را زیاد و بلاهای سخت را دفع می‌کند.(1)
 

پاسخ دوم: با شرکت در «اردوی افزایش قدرت و موفقیت»، بیشتر می‌توانید به فقرا کمک کنید!

الف) افراد موفق برای کسب درآمد بیشتر و موفقیت در زندگی، مهارت‌ها و توانایی‌های خود را با شرکت در دوره‌های آموزشی افزایش می‌دهند. آنها می‌دانند چند برابر وقت و هزینه‌ای که برای این دوره‌های صرف می‌کنند، به زودی برمی‌گردد.
 
ب) از جمله ویژگی‌ها کلیدی برای موافقیت در هر کاری، «حُسن خُلق، خستگی‌ناپذیری و سخت‌کوشی» است. امام صادق علیه السلام فرمودند: خوش‌خلقی روزى را زیاد مى‌‏کند.(2)
 
ج) ما در زیارت امام حسین علیه السلام به بالاترین الگوهای فداکاری و خستگی‌ناپذیری، احترام، توجه، و ابراز محبت می‌کنیم، و اراده و انگیزۀ ما برای فداکارای و ... تقویت می‌شود و  به این صفات نزدیک می‌شویم. در اربعین، علاوه به اینها، زیباترین جلوه‌های این صفات را در مسیر پیاده‌روی تماشا می‌کنیم و لذت می‌بریم و کمی هم از خودمان خجالت می‌کشیم؛ آن گاه با انگیزه و ارادۀ بیشتری برای بهتر شدن تلاش و تمرین می‌کنیم. پیاده‌روی اربعین یک دورۀ ویژه برای زندگی و کسب و کار موفق است. با یک زندگی موفق‌تر، حتماً به دیگران هم بیشتر می‌توانیم کمک کنیم.
 

پاسخ سوم: بعد از زیارت مهربان‌تر می‌شوید، و به فقرا بیشتر کمک می‌کنید!

امام حسین علیه السلام، زیباترین و دیدنی‌ترین جلوه و نماد ایثار، ازخودگذشتگی و مهربانی است. حماسه‌های بی‌نظیر ایثار، سخاوت، مهربانی و برادری که در مسیر پیاده‌روی اربعین می‌بینید، ثمرۀ توجه مردم به امام حسین علیه السلام است. با مطالعات تجربی و نیز تفکر و تحلیل‌های روان‌شناسانه، می‌توان توضیح داد که چرا هیچ چیزی مثل توجه به امام حسین علیه السلام، موجب کاهش خودخواهی‌ها و افزایش مهربانی و مهرورزی در جامعه و به تبع آن افزایش «از خودگذشتگی و تلاش برای کمک به نیازمندان» نمی‌شود. به خصوص زیارت اربعین که در آن، لذت، شکوه و زیبایی ایثار و بخشندگی را از نزدیک حس می‌کنید.
 
لذت بردن از تماشای جلوههای ایثار، فطرت ایثارگری ما را شکوفاتر می‌کند و در نتیجه، از خدمت به دیگران بیشتر لذت می‌بریم و از خودخواهی بیشتر فاصله می‌گیریم.
 
با زیارت هر سالۀ امام حسین علیه السلام در اربعین، فرهنگ بخشندگی و خدمت در خود ما و جامعۀ ما بیشتر می‌شود. امامان ما بی‌جهت این همه تاکید بر لزوم زیارت هر سالۀ امام حسین علیه السلام نکرده‌اند!
 

پاسخ چهارم: هزینه کردن برای زیارت حسین علیه السلام، هزینه کردن برای ریشه‌کن کردن فقر است!

یکی از عوامل اصلی فقر و بی‌عدالتی، ظلم زورگویان، قلدرها و مفسدان است؛ چه داخلی، و چه بین‌المللی. سکوت و عافیت‌طلبی در مقابل ظلم و ترس از ایستادگی، مانع از اتحاد علیه زورگویان می‌شود. هیچ‌چیزی مثل توجه به عالی‌ترین نماد ایستادگی، یعنی امام حسین علیه السلام، مردم و نخبگان را برای مقابله با مفسدانِ خودخواه، متحد نمی‌کند. هزینه کردن برای زیارت حسین علیه السلام، هزینه کردن برای ریشه‌کن کردن فقر است.
 
از قدیم گفته‌اند: «ﺍﮔر می‌خواهی کسی را یک وعده سیر کنی، به او ماهی بده، ولی اگر می‌خواهی یک عمر سیرش کنی، به او ماهی‌گیری یاد بده.» افزایش روحیۀ استقلال، آزادگی و استقامت در مردم، باعث می‌شود جلوی زورگویی بایستند و به حق خودشان برسند. خودمان هم وقتی به زیارت امام حسین علیه السلام می‌رویم، و به یاد شجاعت و فداکارای امام حسین علیه السلام و یارانش می‌افتیم، خجالت می‌کشیم که عافیت‌طلبی و ترسو باشیم و در مقابل ظلم به انسان‌ها سکوت کنیم.
 
چرا امام صادق علیه السلام فرمودند: زیارت حسین علیه السلام، مثل تجهیز هزار مجاهد به اسب جنگی است؟(3)، یک وجهش شاید همین باشد که زیارت امام حسین علیه السلام فرهنگ ایستادگی در مقابل ظلم را در جامعه ترویج و تقویت می‌کند و باعث تولید هزاران مبارز شجاع علیه ظلم می‌شود.
 
امام خمینی رحمت الله علیه فرمودند: «در قضیۀ امام حسین علیه السلام، باید این نکته را به مردم بفهمانیم: همه‌اش قضیه این نیست که ما می‌خواهیم ثواب ببریم، قضیه این است که ما می‌خواهیم پیشرفت کنیم.»(4)
 
پی‌نوشت‌ها:
1. تهذیب، ج ۶، ص ۴۵ و ۴۲
2. الزهد، ص ۳۰
3. کافی، ج ۴ ص ۵۸۱
4. صحیفه امام، ج ۸، ص ۵۲۹

منبع: بیان معنوی