پرسش :

آیا بلند کردن صدا در داخل مرقدهای ائمه جایز است؟


شرح پرسش :
آیا بلند کردن صدا در داخل مرقدهای ائمه جایز است؟ مثلاً من در نزدیکی حرم امام موسی بن جعفر (ع) زندگی می کنم، می بینم بسیاری از مردم هنگامی که داخل حرم می شوند، با صدای بلند صلوات می فرستند، یا برای سلامتی فلان مرجع با صدای بلند صلوات می فرستند، آیا این کار خلاف ادب (شرع) است؟
پاسخ :
پاسخ اجمالی
از آموزه های دینی، استفاده می شود که بلند کردن صدا نزد پیامبر (ص) و ائمه (ع) جایز نیست.

روایاتی که از جانب آن راهنمایان راه صحیح به ما رسیده، اشاره به آن دارد که احترام آنان حتی بعد از مرگشان مانند زمان حیاتشان بر ما لازم است. البته، بلند کردن صدا در زمان حیات پیامبر (ص) و ائمه (ع) هم اختصاص به جایی داشت که توهین محسوب شود، اما در جاهایی که نیاز بود با صدای بلند صحبت کنند چنین می کردند از طرف دیگر، این نوع کارها اگر باعث ایجاد مزاحمت برای همسایگان و دیگران، حتی زائرانی که در حال زیارت، دعا و نماز هستند، باشد. نمی تواند مورد پذیرش ائمه (ع) باشد.

پاسخ تفصیلی
1. در منابع دینی ما آیات و روایاتی وجود دارد که بلند کردن صدا نزد پیامبر (ص) و ائمه (ع) را جایز نمی داند؛ مانند: اى کسانى که ایمان آورده‏اید! صداى خود را فراتر از صداى پیامبر نکنید، و در برابر او بلند سخن مگویید (و داد و فریاد نزنید)، آن گونه که بعضى از شما در برابر بعضى بلند صدا مى‏کنند، مبادا اعمال شما نابود گردد، در حالى که نمى‏دانید! آنها که صداى خود را نزد رسول خدا کوتاه مى‏کنند، همان کسانى هستند که خداوند دل هایشان را براى تقوا خالص نموده، و براى آنان آمرزش و پاداش عظیمى است![1]

2. روایاتی که از جانب آن راهنمایان به ما رسیده، اشاره به آن دارد که احترام آنان حتی بعد از مرگ آنان مانند زمان حیاتشان بر ما لازم است.[2]

3. گفتنی است که بلند کردن صدا در زمان حیات پیامبر (ص) و ائمه (ع) هم اختصاص به جایی داشت که توهین محسوب شود، اما در جاهایی که نیاز بود با صدای بلند صحبت کنند چنین می کردند.[3] طبیعی است که بعد از مرگ هم همین حالت را دارد.

4. ایجاد مزاحمت برای دیگران مقوله مستقلی است که از این حکم خارج است؛ یعنی اگر صدای بلند در حرم آن بزرگواران باعث ایجاد مزاحمت برای نوع مردمی که در آن جا به عبادت مشغولند بشود، جایز نیست.

5. نتیجه این که این کار فی نفسه اشکال ندارد، مگر آن که: الف. توهین به شمار آید. ب. مزاحمت جدی برای اعمال عبادی دیگران باشد.

پی‌نوشت‌ها:
[1]. حجرات، 2- 3، "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ (2)
إِنَّ الَّذینَ یَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ أُولئِکَ الَّذینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوى‏ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظیمٌ". "لا تَرْفَعُوا أَصْواتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ لأن فیه أحد شیئین إما نوع استخفاف به فهو الکفر و إما سوء الأدب فهو خلاف التعظیم المأمور به‏"، مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، ج 17، ص 22، موسسه الوفاء، بیروت، 1409ق.
[2]. "قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) حُرْمَةُ الْمُسْلِمِ مَیِّتاً کَحُرْمَتِهِ حَیّاً سَوِیّاً"؛ پیامبر (ص) فرمود: مرده مسلمان، مانند زنده مسلمان دارای احترام است. شیخ طوسی، شیخ طوسی، تهذیب ‏الأحکام، ج 1، ص 419، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365.
[3]. ر.ک: علامه حلی، کشف ‏الیقین، ص 143، مؤسسه چاپ و انتشارات، 1411ق.«فقال النبی (ص) للعباس و کان جهوری الصوت ناد فی الناس و ذکرهم العهد. فنادى یا أهل بیعة الشجرة یا أصحاب سورة البقرة إلى أین تفرون اذکروا العهد الذی عاهدتم علیه رسول الله‏».

منبع: اسلام کوئست