پرسش :

در صورت بروز بیماری چه راه هایی برای پیشگیری از پیشرفت آن وجود دارد؟


پاسخ :
اولین نکته ای که باید در نظر بگیریم تمایز بین رشد عادی از رشد غیرعادی کودک است. یعنی اگر ما ویژگی های رشد عادی را ندانیم نمی توانیم رشد غیرعادی را تشخیص دهیم و دریابیم که منظور از رشد غیرعادی کدام است؟
 
چون کودکان موجودات در حال رشدی هستند، ممکن است کودک مشکل داری همراه آن مشکل رشد کند ولی آن رشد غیرعادی محسوب می شود. رشد غیرعادی هم مانند رشد عادی ویژگی هایی دارد که با شناختن آنها می توانیم رشد غیرعادی را از رشد عادی تمییز دهیم. پس یکی از دو کاری که باید انجام داد تفکیک این دو نوع رشد است. قدم بعدی، بعد از آنکه متوجه شدیم کودک ما به صورت غیرعادی رشد می کند، باید به علت ها توجه کنیم. علتها هم مشخص است. همان طور که در بیماریهای جسمانی می توان علت یاعلتها را مشخص کرد، در بسیاری از بیماری های روانی هم علت یا علتها را می توان به طور دقیق تشخیص داد. این کار بسیار تخصصی است و نمی توانیم هر علتی را عامل مشکل روانی کودک بدانیم، زیرا هر مشکلی ضرورتا به بیماری روانی منجر نمی شود. افراد متخصص می توانند دقیقا مشخص کنند که چه نوع مشکل چه نوع بیماری را ایجاد میکند. بسیاری از بیماری های روانی کودکان زمینه های ژنتیکی دارند. بسیاری از آنها هم زمینه های اکتسابی دارند. عامل برخی از آنها ناکامی است و بعضی دیگر از آنها هم به تجربیات بد خود کودکان مربوط می شوند و به نوع تربیت و روابط والدین و تعامل والدین با کودک بستگی دارند. متخصصان می توانند علت بیماری را برای ما روشن کنند و از این طریق می توانیم آن را درمان کنیم.
 
اگر به این نتیجه برسیم که افسردگی فرزندمان مثلا بر اثر ناکامی هایی بوده است که با آنها مواجه شده است، باید به سرعت مانع از ادامه آن ناکامی ها شویم و در کنار تجربه های بد، تجربه های خوبی را برای او فراهم کنیم. در مقابل ناملایماتی که در زندگی او به وجود آمده است، سعی کنیم زمینه های خوبی را برای موفقیت و ایجاد تجربه های خوب در ذهن کودک فراهم بکنیم. پس نحوه پیشگیری، ارتباط مستقیمی با نوعی بیماری و علتهای آن دارد. با دانستن مشکلات می توانیم راههای پیشگیری را انتخاب کنیم و از بزرگ تر شدن آن مشکل جلوگیری کنیم.

منبع: پاسخ به والدین، دکتر سیما فردوسی، تهران: انتشارات صابرین، چاپ سیزدهم، 1394.