پرسش :

در بعضى از محلاّت ایران، مشاهده مى شود که اهالى، پایبند به عقاید مذهبى نیستند و مسائل دینى را بلد نیستند. مثلا در امر ازدواج و موضوع عقد به تراضى بین زن و مرد، اکتفا مى کنند و قباله اى درست مى کنند و در محضر در دفترى ثبت مى کنند و پس از عروسى و امر زناشویى اگر به اهل علم و عالمى رسیدند، صیغه عقد را جارى مى کنند و این سیره مستمرّه ایشان است. آیا این تراضى بین زن و مرد، ایجاد علقه زوجیت مى کند یا نه، و نظیر عقد معاطاتى مى شود یا نه؟


پاسخ :
مجرّد تراضى و معاطات، در نکاح کافى نیست. بنابراین اگر زوجین، جاهل به حکم بوده اند و خیال کرده اند که مجرّد تراضى، کافى در زوجیت و جواز وطى است، اولاد آنها حکم اولاد حلال زاده را دارند. و اگر مى دانستند که ازدواج، موقوف به اجراى صیغه عقد است، هرچند به لفظ فارسى باشد و بدون عقد، عمل زناشویى انجام داده اند، اولاد آنها حکم اولاد زنا را دارند.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.