پرسش :

خانمى بیوه و بدون شوهر حمل برداشته و سپس ضمن عمل سقط جنین، زن و جنین شش ماهه اش هردو فوت کرده اند و معلوم نیست که حمل از نکاح بوده است یا از زنا، لطفاً بفرمایید که اولا ـ آیا حکم ولد حلال را دارد یا ولد زنا؟ ضمناً یادآور مى شود که زن مدعى نکاح نبوده و در ایام حاملگى خائف بوده است. ثانیاً ـ بر فرض ولد زنا شمردن، آیا بچه هاى آن زن شرعاً خواهر و برادر آن جنین محسوب مى شوند و نسب حاصل مى شود یا نه؟ از جهت احکام نکاح و توارث حکم چگونه است؟


پاسخ :
در فرض سؤال، با توجه به اینکه با طرق شرعیه زنا ثابت نشده است، نمى توان گفت جنین احکام ولد زنا را دارد و محتمل است از ازدواج موقت یا جذب منى بوده باشد و خوف زن دلیل بر زنا نمى شود. چون نوعاً ازدواج موقت ناشایست تلقى مى شود. عدم ادعاى نکاح دلیل عدم آن اگرچه بنحو موقت نمى شود، بنابراین محلى براى طرح سؤال بعدى باقى نمى ماند. ولى بطور کلى آنچه که مورد اتفاق است این است که بین ولد زنا و زانى و اقارب زانى توارثى نیست. اما نسبت به زانیة و اقارب او مسأله محل خلاف است، و احوط تصالح مى باشد.

بلى، ظاهر این است که بین اولاد ولد زنا و زانى نسب وجود دارد، و لذا از جهت نکاح، ظاهر این است که موضوع حرمت نکاح اعم از نسب شرعى و غیر شرعى است. خلاصه ولد زنا متکون از زانى و زانیة است. و لغةً و عرفاً ولد بر او صدق مى کند. لذا مزاوجت بین آنان حرام مى باشد. و نیز بین ولد زنا و فرزندان زانى و زانیه احکام اخوت مترتب است. بلکه احکام سایر اقربا، مثل عم و خال و غیرهما نیز مترتب مى باشد.

​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.