پرسش :

در قتل غیر عمدى ناشى از تصادفات رانندگى محکوم علیه پس از انقضاى مهلت پرداخت دیه (دو سال) دادخواست اعسار از پرداخت دیه تقدیم دادگاه کنند و پس از بررسى توسط محکمه اعسار وى ثابت گردد و چنین احراز گردد که نامبرده قادر به پرداخت دیه در آتیه هم نخواهد بود و از طرفى هم اولیاى دم متوفى چند نفر صغیر هستند که از نظر مالى در مضیقه هستند، آیا مى توان حکم به پرداخت دیه از بیت المال را صادر کرد؟ چنانچه نظر مبارک مثبت باشد در صورت امکان مستند حکم را اعلام فرمایید.

پاسخ :
در مواردى که دیه بر قاتل باشد و معسر شناخته شود، دیه حکم سایر دیون را دارد. پس اگر قدرت دارد کار کند و بپردازد و در غیر این صورت معذور است و ثبوت دیه بر عاقله یا بیت المال در چنین مواردى ثابت نشده است و عدم الدلیل دلیل العدم. مگر در مواردى که دلیل خاص اقامه شود که بر عاقله یا بیت المال است.

منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.