پرسش :

معمولا شبهاى 19 ـ 21 ـ 23 ماه مبارک رمضان مردم در مساجد نمازهاى قضاى احتیاطى خود را به جماعت مى خوانند(یک شبانه روز یا بیشتر) امام جماعت هم نماز قضاى استیجارى میتى را که قضاى یقینى دارد مى خواند یا نمازهاى خود را احتیاطاً اعاده مى کند با فرض اینکه احتیاط امام و مأمومین از جهت احتمال خلل در نمازهاى گذشته آنها مى باشد. آیااین عمل صحیح است یا اشکال دارد؟


پاسخ :
در فرض سؤال نه تنها صحیح و بى اشکال است بلکه افضل و ارجح نیز مى باشد، بلى چنانچه مأموم نماز قضاى یقینى مى خواند و امام احتیاطى، اقتدا مشکل است.(1)
 
پی‌نوشت:
1 ـ همان گونه که در عروة الوثقى، مسأله 3، فصل فى الجماعة و مسأله 19، فصل فى مستحبات الجماعة بیان فرموده اند، نمازهایى را که انسان احتمال مى دهد در آن خللى واقع شده باشد مستحب است بطور فرادى یا جماعت اعاده کند. هر چند به حسب ظاهر صحیح بوده است. و در استحباب اعاده فرقى نیست که اعاده کننده امام جماعت باشد یا مأموم.
فإن الامتثال بعد الامتثال رجاءاً بداعى ان یختاراللّه احبهّما إلیه من أجلّ مقامات العبودیة خصوصاً إذا اعیدت جماعة ففی خبر أبى بصیر. قال: قلت لأبی عبدالله(ع) أصلی ثم أدخل المسجد فتقام الصلاة و قد صلیت، فقال صلّ معهم یختاراللّه احبّهما إلیه (الوسائل: ب 54، ابواب صلاة الجماعة، ح 1) حیث أمر علیه السلام بإعادة الصلاة فلاتغفل هذا و لاسیما إذا کانت الإعادة لدرک شرف و فضیلة لم تکن فی المبتدأة من فضل مکان أو زمان أو حالة انقطاع إلیه تعالى.
فعن النبى(ص) قال فی فضیلة شهر رمضان و اعماله: «و من تطوع فیه بصلاة کتب اللّه له براءة من النار و من أدّى فیه فرضاً کان له ثواب من أدّى سبعین فریضة فیما سواه من الشهور...» (امالى الصدوق: مجلس20، ح 4)
بلى اگر جهت احتیاط، یکى نباشد، مثل اینکه منشا احتیاط امام، علم اجمالى به وجوب قصر یا اتمام باشد و منشاء احتیاط مأموم احتمال خلل در قرائت باشد در این صورت صحت اقتدا مشکل است.
لازم به یادآورى است که خواندن نمازهاى نافله به جماعت بدعت و حرام است و معلوم است که کسى آنها را به جماعت نخوانده و نمى خواند.

​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.